Ile wynosi okres wypowiedzenia umowy o pracę i umowy próbnej? Jak go obliczyć? Przykłady
Jaki może być okres wypowiedzenia umowy o pracę? Jak go liczyć? Czy okres wypowiedzenia umowy o pracę wlicza się do stażu pracy u danego pracodawcy od którego zależy długość okresu wypowiedzenia?
Na wstępie warto zaznaczyć, że każda ze stron – zarówno pracodawca, jak i pracownik może rozwiązać umowę o pracę za wypowiedzeniem. Rozwiązanie umowy o pracę następuje z upływem okresu wypowiedzenia. Oświadczenie każdej ze stron o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinno nastąpić na piśmie.
Okres wypowiedzenia umowy o pracę
Okres wypowiedzenia umowy o pracę uzależniony jest od rodzaju umowy. Jak wskazano w art. 34 ustawy z dnia 26.06.1974 r. kodeks pracy, okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na okres próbny wynosi:
- 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni,
- 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie,
- 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.
Natomiast w art. 36. § 1. ustawy z dnia 26.06.1974 r. kodeks pracy określono, że okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony i określony jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:
- 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
- 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
- 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Jak liczyć okres wypowiedzenia?
Pierwsza ważna kwestia to, że okres wypowiedzenia zaczyna biec od momentu skutecznego złożenia oświadczenia woli przez pracownika, bądź pracodawcę. W kodeksie pracy nie ma doprecyzowanego pojęcia oświadczenia woli, a zatem zgodnie z art. 300 kodeksu pracy – w sprawach nieunormowanych przepisami prawa pracy do stosunku pracy stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu cywilnego, jeżeli nie są one sprzeczne z zasadami prawa pracy. Zatem bazując na art. 61 § 1. ustawy z dnia 23.04.1964 r. kodeks cywilny należy zauważyć, iż oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. W ustawach nie ma określonego sposobu dostarczenia dokumentu, zatem można zrobić to osobiście, wręczając stronie wypowiedzenie (warto mieć dla siebie kopie podpisaną przez drugą stronę) lub wysyłając oświadczenie pocztą i wówczas dzień skutecznego zapoznania się z oświadczeniem woli nadawcy stanowi dzień odebrania listu przez adresata.
Ustawodawca w art. 30 § 21 ustawy z dnia 26.06.1974 r. kodeks pracy określił, że okres wypowiedzenia umowy o pracę obejmujący tydzień lub miesiąc albo ich wielokrotność, kończy się odpowiednio w sobotę lub w ostatnim dniu miesiąca.
Przykład 1 – Pracownik zatrudniony jest u danego pracodawcy przez okres 3 miesięcy, a zatem obowiązuje go dwutygodniowy okres wypowiedzenia. Pracownik składa pracodawcy wypowiedzenie dnia 29.06.2017 r. czyli umowa zostanie rozwiązana na dzień 15.07.2017 r. Rzeczywisty okres wypowiedzenia wynosi zatem 17 dni.
Przykład 2 – Pracownik zatrudniony jest u danego pracodawcy przez okres 1 roku, czyli obowiązuje go miesięczny okres wypowiedzenia. Pracodawca składa pracownikowi wypowiedzenie dnia 30.06.2017 r. czyli umowa zostanie rozwiązana na dzień 31.07.2017 r. Rzeczywisty okres wypowiedzenia wynosi zatem 31 dni.
Przy tym przykładzie warto zauważyć, że gdyby wypowiedzenie zostało skutecznie złożone dnia 01.06.2017 r., to umowa rozwiązałaby się także na dzień 31.07.2017 r., ale rzeczywisty okres wypowiedzenia wyniósłby 60 dni.
Wypowiedzenie rozpoczyna się w dniu złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu, a kończy w terminie wyznaczonym przez kodeks pracy, co w praktyce może oznacza, że trwa ono dłużej niż jego ustawowy okres.
Wskazałam wyżej w jaki sposób liczyć okres wypowiedzenia, gdy jest on określony w tygodniach, miesiącach lub ich wielokrotnościach, natomiast teraz warto pochylić się jeszcze nad terminami określonymi w dniach. Tutaj jednak pomocny nie będzie kodeks pracy, a kodeks cywilny. Mianowicie art. 111 ustawy z dnia 23.04.1964 r. kodeks cywilny określa, że termin oznaczony w dniach kończy się z upływem ostatniego dnia. Ponadto jeżeli początkiem terminu oznaczonego w dniach jest pewne zdarzenie, nie uwzględnia się go przy obliczaniu terminu dnia, w którym to zdarzenie nastąpiło. Oznacza to, że dzień złożenia wypowiedzenia nie jest liczony do okresu wypowiedzenia.
Przykład 3 – Pracownik zatrudniony jest u danego pracodawcy na okres próbny nieprzekraczający 2 tygodni, a zatem okres wypowiedzenia wynosi 3 dni robocze. Jeśli jedna ze stron wypowie umowę w poniedziałek, to rozwiążę się ona w czwartek po zakończeniu dnia pracy.
Staż pracy a okres wypowiedzenia
Pierwszą i podstawową kwestią jest to, że dla określenia właściwego okresu wypowiedzenia umów zawartych na czas określony i nieokreślony znaczenia ma staż pracy u danego pracodawcy.
Sąd Najwyższy (I PZP 33/78, OSNC 1979/10/188) w uchwale z 4 kwietnia 1979 r. wskazał, że do okresu pracy, od którego zależy długość okresu wypowiedzenia, wliczamy również okres wypowiedzenia tej umowy. Zatem pracodawca ustalając długość okresu wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony i nieokreślony powinien uwzględniać okres zatrudnienia trwającego do czasu wręczenia pisma wypowiadającego umowę o pracę, a także okres zatrudnienia przypadający w okresie wypowiedzenia.
Takie samo stanowisko wypływa z wyroku Sądu Najwyższego z 11 maja 1999 r., I PKN 34/99, OSNP 2000/14/544 oraz uchwale z 15 stycznia 2003 r. Sąd Najwyższy (III PZP 20/02, Biul. SN 2003/1/21).
Warte zaznaczenia jest, że ustalając okres zatrudnienia bierzemy pod uwagę tylko zatrudnienie u danego pracodawcy, poprzednie zatrudnienia u innych pracodawców nie mają w tym zakresie znaczenia. I kolejna ważna rzecz, że jeśli nawet pracownika będzie obowiązywał trzymiesięczny okres wypowiedzenia, to strony mogą ustalić wcześniejszy termin rozwiązania stosunku pracy – naturalnie obie strony muszą wyrazić na to zgodę.
Przykład 4 – Pracownik zatrudniony jest u danego pracodawcy od dnia 1 września 2014 roku i chce złożyć wypowiedzenie. Jeśli zostanie ono złożone do dnia 31 lipca włącznie, to pracownika będzie obowiązywał jednomiesięczny okres wypowiedzenia (całkowity okres zatrudnienia u tego pracodawcy jest krótszy niż 3 lata), natomiast gdy zostanie złożone później, to pracownik musi liczyć się z tym, że okres wypowiedzenia będzie wynosił 3 miesiące.
Podziel się nim ze znajomymi
