Działalność nierejestrowana, a sprzedaż okazjonalna

Aneta Socha-Jaworska

Działalność nierejestrowana, a sprzedaż okazjonalna? Czym różnią się te dwa pojęcia? Czy zawsze będzie trzeba zapłacić podatek z tytułu sprzedaży? Po wyjaśnienia i odpowiedzi zapraszam do wpisu.

Działalność nierejestrowana, a sprzedaż okazjonalna

Na wstępie należy zaznaczyć, że jest znacząca różnica między tymi dwoma formami zarobkowania. Sprzedaż okazjonalna, to zazwyczaj sporadyczna, czy też jednorazowa sprzedaż najczęściej swojego majątku prywatnego np. ubrań, książek, komputera czy samochodu. Natomiast działalność bez rejestracji, to namiastka działalności gospodarczej która jest wykonywana w sposób regularny, ciągły i zorganizowany.

Działalność nierejestrowana nie oznacza zwolnienia z podatku. Osoba ją wykonująca może w trakcie roku nie płacić zaliczek na podatek dochodowy, ale przychód musi wykazać w zeznaniu rocznym i wówczas może wystąpić obowiązek zapłaty podatku.

Przy sprzedaży okazjonalnej, która następuje po upływie pół roku licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie nie ma obowiązku zapłaty podatku. Nie wykazuje się też tej sprzedaży w zeznaniu rocznym. Należy pamiętać, że w tej sytuacji należy posiadać dokument zakupu i sprzedaży (np. umowę, fakturę), aby w razie kontroli z US można było udowodnić, że ta sprzedaż faktycznie może korzystać ze zwolnienia z opodatkowania.

Jeśli sprzedaż okazjonalna nastąpi przed upływem pół roku, to sprzedaż należy opodatkować i wykazać w zeznaniu rocznym. Właściwe jest opodatkowanie sprzedaży według zasad ogólnych (18% podatku) oraz wykazanie transakcji w zeznaniu rocznym PIT-36 – Odpłatne zbycie rzeczy określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d ustawy . Opodatkowaniu podlega dochód, czyli przychód (kwota sprzedaży) minus koszty (wydatek na nabycie, reklama w Internecie). Może się oczywiście tak zdarzyć, że podatnik będzie miał stratę (przychód będzie mniejszy niż koszt) i wówczas podatku do zapłaty nie będzie, ale i tak transakcje trzeba wykazać w zeznaniu rocznym.

Działalność nierejestrowana, a sprzedaż okazjonalna

Jak to wygląda w praktyce?

Najważniejsze kwestie i różnice przedstawię na przykładach, które pozwolą na lepsze zrozumienie tematu.

Działalność bez rejestracji kontra sprzedaż okazjonalna

Przykład 1a – odzież używana (sprzedaż okazjonalna)

Pani Natalia ma kilka ubrań po swoich dzieciach, które są w dobrym stanie i chciałaby je sprzedać. Ubrania były zakupione rok temu. Oznacza to, że może sprzedać je np. przez Internet bez podatku i bez konieczności wykazywania sprzedaży w PIT rocznym.

Przykład 1b – odzież używane (działalność bez rejestracji)

Pani Sylwia skupuje ubrania używane na wagę, przerabia je i chce je regularnie sprzedawać. Może wykonywać te czynności w ramach działalności bez rejestracji. W temacie rozliczeń powinna pamiętać o tym, że:

  • może korzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT, co dla klientów będzie korzystne bo ubrania będą tańsze,
  • może korzystać ze zwolnienia z kasy fiskalnej, ale należy prowadzić ewidencję (z danymi kupującego) i przyjmować zapłaty w formie przelewu,
  • w trakcie roku nie musi składać żadnych dokumentów do urzędu,
  • nie musi w ciągu roku płacić zaliczek na podatek dochodowy,
  • nie może przekroczyć limitu przychodów (50% minimalnego wynagrodzenia za pracę),
  • po zakończonym roku podatkowym przychód (czyli uzyskany zarobek) oraz poniesione koszty wykazuje na PIT-36 w wierszu Działalność nierejestrowana, określona w art. 20 ust. 1ba ustawy.

Przykład 2a – nowe ubrania (sprzedaż okazjonalna)

Pani Maria kupiła płaszcz, który jednak okazał się za duży. Nie ma już opcji zwrotu towaru, zatem decyduje się sprzedaż go przez Internet. Płaszcz kosztował 700 zł, natomiast po 2 miesiącach od zakupu udało się go sprzedać za kwotę 500 zł. Oznacza to, że:

  • w trakcie roku nie będzie trzeba płacić zaliczek na podatek dochodowy,
  • po zakończonym roku podatkowym będzie trzeba tą transakcję wykazać na PIT-36 w pozycji Odpłatne zbycie rzeczy określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d ustawy,
  • nie będzie podatku do zapłaty z tego tytułu, gdyż zostanie wykazana strata (500-700<0).

Przykład 2b – nowe ubrania (działalność bez rejestracji)

Pani Kinga kupuje nowe ubrania na sezonowych wyprzedażach. Na zakup bierze faktury, gdyż chce to odpowiednio dokumentować. Te ubrania sprzedaje przez Internet. Czynności te mogą i będą przez Panią wykonywane w ramach działalności bez rejestracji. Kwestie o jakich należy pamiętać, są takie same jak w przykładzie 1b.

Sprzedaż okazjonalna z i bez podatku

Przejdziemy teraz do kolejnych przypadków czyli np. sprzedaży komputera lub samochodu. Sprzedaż komputerów i samochodów, jest raczej mało możliwa w działalności bez rejestracji ze względu na miesięczny limit kwotowy – 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę. W 2018 ograniczenie wynosi 1050 zł, a w 2019 roku będzie to kwota 1125 zł. Przedstawię zatem przykłady sprzedaży komputera przed i po upływie pół roku i powiem o właściwym tego rozliczeniu.

Przykład 3a – komputer przed upływem 6 miesięcy

Pan Tomasz kupił komputer za 2000 zł, który będzie przez niego naprawiany. Po upływie 3 miesięcy zostaje on sprzedany za kwotę 3000 zł. Co do rozliczenia, to:

  • w trakcie roku nie trzeba płacić zaliczek na podatek dochodowy,
  • po zakończeniu roku trzeba złożyć PIT-36, w którym należy wykazać przychód 3000 zł oraz koszty 2000 zł,
  • kwoty należy wykazać w wierszu Odpłatne zbycie rzeczy określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d ustawy,
  • do zapłaty będzie podatek w wysokości 180 zł (18% z (3000-2000)).

Przykład 3b – komputer po upływie 6 miesięcy

Pan Grzegorz kupił komputer za 2000 zł, który będzie przez niego naprawiany. Po upływie 8 miesięcy zostaje on sprzedany za kwotę 3000 zł. Sprzedaż jest po upływie pół roku od dnia zakupu, zatem nie będzie trzeba jej wykazywać na zeznaniu rocznym i nie będzie podatku. Należy pamiętać o odpowiednich dokumentach – zakupu i sprzedaży (np. umowa).