Czy rodzic może ubiegać się o zasiłek opiekuńczy, kiedy nauczyciele strajkują? Czy pozostaje mu skorzystanie z prawa „opieka nad dzieckiem”?
Niektóre placówki już informują rodziców o tym, że przyłączają się do strajku. W pismach, jakie są przekazywane rodzicom często jest informacja, że za ten okres rodzice opiekujący się dziećmi mogą otrzymać zasiłek opiekuńczy. Tak, jest to prawda – ale nie jest jedyne rozwiązanie. Wszystkie 5 opcji przedstawiam w poniższym wpisie.
- Strajk nauczycieli – wolne dla rodziców
- Zaplanowany urlop
- Urlop na żądanie
- Opieka na dziecko zdrowe
- Zasiłek opiekuńczy
- Dokumentacja do zasiłku
- Uwaga !!!
- Stanowisko konsultantów ZUS
Strajk nauczycieli – wolne dla rodziców
Strajk nauczycieli budzi niepokój rodziców, bo często nie wiedząc, czy dana placówka przyłącza się do strajku. Część szkół i przedszkoli informuje już rodziców o tym, że w szkole/przedszkolu nie będzie osoby, która zajmie się ich pociechami. Ale są też jednostki, które nie odpowiadają na pytania rodziców. Pojawia się pytanie, co rodzic może zrobić w tej sytuacji. Ja widzę 5 rozwiązań i mam na myśli:
- urlop wypoczynkowy,
- urlop na żądanie,
- opiekę na dziecko zdrowe,
- zasiłek opiekuńczy,
- pracę rodzica z domu.
Poniżej powiem dla kogo, jaka opcja jest dostępna, pod jakim warunkiem i jakie wynagrodzenie rodzic otrzyma za ten okres.
Zaplanowany urlop
Już wiadomo, że 8 kwietnia część nauczycieli nie będzie pracować – póki co nie wiadomo, jak sytuacja będzie wyglądać w kolejnych dniach. Rodzic na te dni może wziąć urlop wypoczynkowy.
Zaletą tego rozwiązania jest spokój rodzica, bo dziecko będzie pod naszą opieką. Jak wiadomo za czas urlopu przysługuje pełne wynagrodzenie. Wadą zaś tego rozwiązania jest to, że trzeba wykorzystać urlop wypoczynkowy.
Warto też pamiętać, że urlop jest przywilejem pracownika. Musi on o niego zawnioskować i musi otrzymać akceptacje pracodawcy. W przypadku zleceniobiorców lub osób prowadzących działalność urlop, jako taki nie funkcjonuje, ale oczywiście można umówić się na dni wolne i je wykorzystać np. w tej sytuacji.
Urlop na żądanie
Rodzic, który nie chce zgłaszać wcześniej urlopu, ale nie będzie miał wyboru – może zgłosić urlop na żądanie. Urlop ten należy zgłosić przed rozpoczęciem pracy w danym dniu.
Urlop na żądanie jest częścią urlopu wypoczynkowego, zatem rozliczenie wygląda jak wyżej – pracownik dostaje 100% pensji.
Opieka na dziecko zdrowe
W kodeksie pracy mamy zapis, który mówi, że rodzic może w trakcie roku kalendarzowego wykorzystać dodatkowe (poza urlopem wypoczynkowym) dwa dni opieki na dziecko zdrowe. Te dwa dni przysługują niezależnie od ilości dzieci.
Mogą być wykorzystane:
- na opiekę nad dzieckiem do 14 rż. (powyżej nie przysługują),
- jednorazowo lub z podziałem na dni, czy godziny,
- przez jednego z rodziców,
- tylko w danym roku – nie przechodzą na rok kolejny,
- pod warunkiem, że pracownik złoży wniosek o ich wykorzystanie.
Jest to zdecydowanie korzystniejsze rozwiązanie niż urlop, bo nie trzeba wykorzystywać dni z puli urlopu wypoczynkowego i zachowuje się prawo do 100% wynagrodzenia.
Dni na opiekę nad dzieckiem są także dedykowane pracownikom. Zleceniobiorcy, czy osoby prowadzące działalność muszą sobie takie warunki wynegocjować.
Zasiłek opiekuńczy
Jednostki szkolne i przedszkolne, które przyłączają się do strajku proszą rodziców, aby na te dni zapewnili opiekę swoim dzieciom, bo placówka nie będzie czynna. Jednocześnie przypominają, że zgodnie z § 3. pkt 3 rozporządzenia w przypadku dzieci do lat 8, rodzic może nie pojawić się w pracy i usprawiedliwić tą nieobecność w oświadczeniu. Powinny w nim być informacje, że z powodu nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza musiał sprawować osobistą opiekę nad dzieckiem i dlatego nie pojawił się w pracy.
Okres usprawiedliwionej nieobecności rodzica w pracy z powodu zamknięcia przedszkola lub szkoły, jest okresem za który przysługuje zasiłek opiekuńczy.
Wysokość zasiłku
Warto pamiętać, ze zasiłek opiekuńczy jest jedynym rozwiązaniem – dostępnym z mocy prawa – dla pracowników, zleceniobiorców i osób wykonujących działalność gospodarczą. Jedynym warunkiem jest podleganie pod ubezpieczenie chorobowe. Zasiłek wypłacany jest bez okresu wyczekiwania. Wysokość zasiłku opiekuńczego wynosi:
- 80% wynagrodzenia – dla pracowników, zleceniobiorców,
- 80% podstawy wymiaru zasiłku – w przypadku przedsiębiorców.
Dokumentacja do zasiłku
Aby uzyskać zasiłek opiekuńczy, należy złożyć druk Z-15A, do którego warto dołączyć nasze oświadczenie o nieprzewidzianym zamknięciu żłobka, przedszkola lub szkoły. Dodatkowo, jeżeli zasiłek wypłaca ZUS będzie trzeba także złożyć formularz:
- Z-3 – w przypadku pracownika,
- Z-3a – w przypadku zleceniobiorców,
- Z-3b – w przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą.
Uwaga !!!
Zleceniobiorcy, czy właściciele firm, którzy obecnie nie opłacają składki chorobowej, a chcą skorzystać z zasiłku opiekuńczego mają czas do 8 kwietnia na przerejestrowanie i zgłoszenie się do ubezpieczenia chorobowego. Pracownik od momentu zatrudnienia, ma prawo do tego świadczenia.
Stanowisko konsultantów ZUS
Zapytałam na infolinii, jak ZUS podchodzi do tematu wypłaty zasiłku opiekuńczego w sytuacji strajku nauczycieli. Uzyskałam informacje, że jeśli:
- rodzice otrzymają oficjalne zawiadomienie (w dzienniku elektroniczny, w wiadomości mailowe, w komunikacie na drzwiach szkoły lub w formie pisma) o tym, że szkoła będzie w danym dniu/dniach zamknięta i nie będzie sprawować opieki nad dziećmi, to wówczas zasiłek będzie przysługiwał,
- w szkole nie będą odbywać się zajęcia, czy lekcje ale szkoła będzie czynna i np. będzie w niej pełniony dyżur na świetlicy, to opieka przez szkołę będzie zapewniona i rodzicowi nie należy się zasiłek opiekuńczy.
Praca zdalna
Rodzic, którego dziecko jest na tyle duże, że może przez pewien czas „zająć się same sobą” i ma taką możliwość, to może pracować z domu. Rozwiązanie to jest z korzyścią dla pracownika, jak i dla pracodawcy. Pracodawca ma zrobione wszystkie rzeczy na czas, a pracownik nie ma zaległości i nie musi go nikt zastępować.
Pracownik, który chce pracować zdalnie powinien uzyskać na to zgodę pracodawcy, chyba że ma odgórnie taką możliwość – np. w danym zakładzie pracy jest dopuszczalna praca z domu raz w tygodniu. W tej sytuacji nie ma praktycznie zmian, poza miejscem wykonywania obowiązków, zatem przysługuje wynagrodzenie w pełnej wysokości.
Praca zdalna jest też możliwa w przypadku zleceniobiorców lub osób prowadzących działalność gospodarczą, oczywiście gdy charakter wykonywanych czynności na to pozwala.
Podziel się nim ze znajomymi
