Złóż deklarację PIT-2 przed pierwszą wypłatą, żeby nie stracić na Polskim Ładzie

Od kilku dni w mediach trwa dyskusja o pierwszych skutkach Polskiego Ładu. Jak informują pracownicy sektora budżetowego (głównie nauczyciele i personel ochrony zdrowia), ich pierwsze wynagrodzenia wypłacone w styczniu były zmniejszone średnio o 300 zł. Na dowód publikowali paski wynagrodzenia dostarczane przez pracodawcę. Jak cała sprawa ma się do zapowiadanej zwiększonej kwoty wolnej od podatku? Tłumaczymy, skąd biorą się rozbieżności.

Brak odliczenia składki zdrowotnej już daje się odczuć

Od 1 stycznia 2022 r. obowiązuje nowe prawo rozliczania składki zdrowotnej, a dokładniej brak możliwości odliczania jej części od podatku. W związku z tym pracownicy zatrudnieni na umowę o pracę mogą otrzymać mniejsze wynagrodzenie, zwiększa się bowiem wysokość miesięcznej zaliczki na podatek dochodowy, którą pracodawca musi odprowadzić do urzędu skarbowego.

box-icon

ważne

Do konsultacji społecznych trafił projekt zmian podatkowych. Od 1 lipca 2022 r. opodatkowanie na zasadach ogólnych ma się zmienić. Stawka na pierwszym progu zostanie zmniejszona z 17% do 12% oraz zlikwidowana zostanie ulga dla klasy średniej. Możliwe będzie również częściowe zaliczenie w koszty uzyskania przychodu składki zdrowotnej na ryczałcie i liniówce. Będziemy na bieżąco aktualizować treści.

Przed podobną sytuacją może pracowników uchronić złożenie deklaracji PIT-2 u swojego pracodawcy. Aby było ono jednak skuteczne musi to nastąpić przed wypłatą pierwszego wynagrodzenia w danym roku kalendarzowych. Zostało zatem niewiele czasu. Jeśli deklaracja była już składana w latach poprzednich, nie ma potrzeby jej ponawiania.

Czym jest deklaracja PIT-2 i co daje pracownikowi?

Deklaracja PIT-2 to oświadczenie służące do obliczenia miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy. Dopiero po jego złożeniu pracodawca może uwzględnić kwotę wolną od podatku w rozliczeniu miesięcznym. Przypomnijmy, że kwota wolna od podatku dostępna jest tylko dla rozliczających się na zasadach ogólnych i wynosi 30 tys. zł – co daje nam w praktyce zmniejszenie podatku rocznie o 5100 zł. Jest to tzw. stała kwota zmniejszająca podatek dochodowy. Jeśli złożymy deklarację PIT-2, pracodawca będzie mógł miesięcznie odejmować nam 1/12 tej kwoty od podatku czyli 425 zł. O tyle więcej otrzymamy w ramach wynagrodzenia. Korzystamy z niej zatem doraźnie. 

Jeśli deklaracja PIT-2 nie zostanie złożona przed otrzymaniem pierwszego wynagrodzenia nie stracimy prawa do kwoty wolnej od podatku, ale opóźnimy jej zastosowanie. Będzie nam zaliczona dopiero w rozliczeniu rocznym PIT. Oznacza to, że dopiero w 2023 r. otrzymamy ją w całości w ramach zwrotu podatku. W obecnym stanie, w sytuacji rosnących kosztów i inflacji, każda dodatkowa kwota potrącana z wynagrodzenia może negatywnie wpłynąć na budżet domowy. Dlatego warto złożyć deklarację PIT-2, aby zminimalizować wpływ negatywnych czynników doraźnie, nie czekając do przyszłego roku, na „zastrzyk” dodatkowej gotówki. 

Czy deklarację PIT-2 należy składać co roku?

Deklarację PIT-2 wystarczy złożyć raz u jednego pracodawcy, by była ona skuteczna w kolejnych latach. Dopóki jej nie wycofamy, nie musimy się bać, że pracodawca zaliczy nam większe zaliczki na podatek dochodowy. W poprzednich latach, gdy kwota wolna wynosiła zaledwie 8 tys. zł i była degresywna, jej miesięczny wpływ w granicach od 40 do 110 zł był mniej odczuwalny. Dziś mówimy o stałej i równej kwocie wolnej, która dla każdego podatnika rozliczającego się w skali podatkowej wynosi 425 zł miesięcznie. To już odczuwalna zmiana. Deklaracje złożone w latach poprzednich zachowują swoje działanie i nie trzeba ich ponawiać

Oświadczenie PIT-2 nie jest nowością. Każdy pracownik miał od zawsze możliwość złożenia takiego oświadczenia o zastosowanie wobec niego kwoty wolnej od podatku w ciągu roku podatkowego. W związku z tym co miesiąc nie będzie mu doliczana wartość w wysokości 2500 zł (1/12 kwoty wolnej) czyli pracownik nie zapłaci miesięcznie podatku w wysokości 425 zł. Jeżeli nie złożymy oświadczenia PIT-2 to i tak w zeznaniu rocznym będziemy mogli zastosować kwotę wolną od podatku. Jeśli jednak mamy dwa stosunki pracy lub osiągamy dochód w ramach UoP i działalności gospodarczej, to nie składajmy tej deklaracji, żeby nie podwajała nam się kwota wolna od podatku.

– tłumaczy Piotr Juszczyk, główny doradca podatkowy inFaktu.

Czy na złożeniu deklaracji PIT-2 można stracić? Kto powinien uważać?

Na złożeniu deklaracji PIT-2 mogą zatem jedynie stracić osoby zatrudnione na umowę o pracę, które złożyły deklarację wielokrotnie u kilku pracodawców (jeśli osiągają dochód z kilku umów). W ich przypadku złożenie deklaracji może skutkować koniecznością zwrotu kwoty wolnej od podatku, którą zaliczyli wielokrotnie z tytułu różnych umów. Mówiąc najprościej: przy rozliczeniu rocznym powstanie niedopłata i trzeba będzie zwrócić wszystkie niesłusznie odliczone kwoty ponad bazowe i jednorazowe 5100 zł, do którego podatnik ma prawo w danym roku podatkowym. 

W podobnej sytuacji są przedsiębiorcy pozostający jednocześnie na UoP. Muszą oni zdecydować z jakiego tytułu chcą rozliczać kwotę wolną od podatku i wybrać jedną – albo na umowie o pracę, albo w ramach działalności.