Zgłoszenie członka rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego – jak to zrobić i kto powinien?

Zgłoszenie członka rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego jest niezwykle istotne. Dzięki temu osobie tej będzie przysługiwało prawo z tytułu opieki zdrowotnej. Co więcej, rozwiązanie to niejednokrotnie jest o wiele bardziej opłacalne. Zwłaszcza jedyny żywiciel rodziny powinien wiedzieć, co należy zrobić, aby najbliżsi zostali objęci świadczeniem opieki zdrowotnej.

Komu przysługuje prawo do opieki zdrowotnej?

Co do zasady, ubezpieczenie zdrowotne przysługuje wszystkim członkom rodziny. W efekcie ubezpieczenia każdy może podlegać bezpłatnemu wykonywaniu zabiegów i świadczeń opieki zdrowotnej, realizowanych w ramach NFZ. Trzeba jednak wiedzieć, kiedy to my możemy zgłosić członka swojej rodziny.

Obowiązek zgłoszenia członków rodziny

W ciągu 7 dni od momentu, w którym zaistniała okoliczność uzasadniająca to zgłoszenie (np. krewny poinformował, że już nie ma ubezpieczenia), ciąży na ubezpieczonym obowiązek zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego wszystkich członków rodziny, którzy dotąd nie byli objęci opieką. Objęcie ubezpieczeniem członka rodziny jest co do zasady obowiązkowe i odnosi się wyłącznie do tych członków rodziny, którzy nie mają możliwości korzystania z własnego tytułu ubezpieczenia zdrowotnego.

Kto jest członkiem rodziny?

Wbrew pozorom określenie tego nie jest tak oczywiste i przepisy prawa dokładnie to regulują. Odpowiedź można znaleźć w art. 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. W myśl tych zapisów członkiem można uznać:

  • dziecko własne, przysposobione, dziecko małżonka, wnuka, a także dziecko obce, jeśli została ustanowiona dla niego opieka. Może to być też dziecko obce w ramach rodziny zastępczej bądź w ramach rodzinnego domu dziecka aż ukończy 18 r.ż. Jeśli dane dziecko kontynuuje edukację w szkole, w zakładzie kształcenia nauczycieli, na uczelni lub w szkole doktorskiej, aż do ukończenia 26 r.ż. W przypadku orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności lub innego równoważnego, członek rodziny może być ubezpieczony z tego tytułu bez ograniczenia wieku.
  • małżonka;
  • wstępnych, którzy pozostają z ubezpieczonym w jednym wspólnym gospodarstwie domowym.

Co do zasady wskazuje się również możliwość zgłoszenia do ubezpieczenia wnuka przez dziadków. Opcja ta jest jedynie dostępna wyłącznie wtedy, gdy:

  • Żaden jego rodzic nie jest:
    • obowiązkowo objęty ubezpieczeniem zdrowotnym;
    • bądź dobrowolnie objęty ubezpieczeniem zdrowotnym.

Kiedy następuje nabycie uprawnień do uzyskania ubezpieczenia zdrowotnego?

Za datę nabycia uprawnień do ubezpieczenia należy podać dzień zdarzenia, w którym zostało nabyte prawo do korzystania z tego typu uprawnień. Może to być m.in. data narodzin dziecka bądź też data zatrudnienia pracownika (jeśli ten chce zgłosić do ubezpieczenia członka rodziny).

Ile zapłacimy za ubezpieczenie zdrowotne członka rodziny?

Zgłoszenie członka rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego jest całkowicie nieodpłatne. Co za tym idzie, możemy zgłosić dowolną liczbę członków rodziny, a nasza składka zdrowotna w ogóle nie wzrośnie. Należy zwrócić uwagę na fakt, że jeśli członek rodziny zgłosi nam konieczność objęcia go ubezpieczeniem, mamy obowiązek to uczynić.

W art. 193 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej ze środków publicznych możemy znaleźć zapisy mówiące o tym, że za niedopełnienie tego obowiązku można podlegać karze grzywny. Podobnie dotyczy do również obowiązku wyrejestrowania z obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego.

Przeczytaj także: Jakie darowizny można odliczyć w zeznaniu rocznym?

Jak dokonać stosownego zgłoszenia?

Obecnie obowiązują trzy formy umożliwiające zgłoszenia członka rodziny:

W przypadku korzystania z usług poczty oraz przy osobistym stawiennictwie możliwe jest skorzystanie z programu pozwalającego na bezpłatne wydrukowanie formularza ZUS ZCNA. Ten jest również dostępny w każdej placówce Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W przypadku zgłoszenia drogą pocztową, wystarczy wypełnić formularz i wysłać na adres ZUS.

Przy stawiennictwie osobistym należy przygotować dokument tożsamości lub też pełnomocnictwo.  Jeśli rozliczamy składkę za więcej niż 5 osób, konieczne jest przesłanie stosownych dokumentów drogą elektroniczną.

Przeczytaj także: Vat 0% dla przedsiębiorców pomagających Ukrainie

Zgłoszenie przez Internet

W tym rozwiązaniu przede wszystkim musimy zarejestrować swój profil na PUE. Założenie profilu jest możliwe przy użyciu profilu zaufanego ePUAP, przy pomocy certyfikatu kwalifikowanego lub też w placówce ZUS.

Posiadając odpowiednie loginy i hasła, certyfikat kwalifikowany i PIN, możemy skorzystać z oprogramowania udostępnianego przez ZUS. Również trzeba przygotować formularz ZUS ZCNA. Skorzystanie z tej opcji jest niezwykle proste i pomoc można otrzymać również w placówkach, w których chcemy zgłosić członków rodziny.