Jedną z ciekawszych kwestii dotyczących rozliczenia sprzedaży bitcoinów jest relacja na linii bitcoin a podatek VAT. W dzisiejszym wpisie dokonam analizy tego tematu.

bitcoin
Bitcoin a PIT – jak rozliczyć podatek z kryptowalut? Bazę wiedzy od inFakt znajdziesz tutaj

Bitcoin jako usługa elektroniczna

Przez pewien czas w Polsce organy podatkowe stały na stanowisku, że bitcoin to usługa elektroniczna i jako taka podlega opodatkowaniu podatkiem VAT wg stawki 23%.
Stanowisko takie prezentował m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej prawa podatkowego z dnia 21 czerwca 2013 r. IBPP2/443-258/13/Icz:
„Na gruncie polskiego prawa BTC (bitcoin) nie można traktować na równi z prawnym środkiem płatniczym, bowiem nie funkcjonuje on jako instrument rynku pieniężnego w rozumieniu odrębnych przepisów.
W świetle obowiązujących przepisów prawa Bitcoin nie jest walutą uznawaną jako prawny środek płatniczy. Nie jest również stosowana w rozliczeniach międzynarodowych w sensie prawnym, ponieważ nie posługują się tym żadne instytucje publiczne. Nie funkcjonuje jako instrument rynku pieniężnego. 
Wobec powyższego należy stwierdzić, iż analizowanych czynności polegających na zbywaniu elektronicznych certyfikatów Bitcoin nie można zaliczyć do usług finansowych, o których mowa w przepisach art. 43 ust. 1 pkt 7 i pkt 40 ustawy o VAT. Opisane usługi świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz kontrahentów nie spełniają żadnej z przesłanek opisanych w ww. przepisach dotyczących zwolnień od podatku VAT dla usług finansowych. 
Opis przedmiotowych czynności wskazuje natomiast, że świadczone przez Spółkę usługi sprowadzają się do udostępnienia aplikacji lub oprogramowania dostosowanego do posiadanego przez użytkownika wyposażenia, co uniemożliwia zastosowanie dla tych usług zwolnienia przewidzianego w art. 43 ustawy o VAT dla usług finansowych. 
Analizując zatem kwestię zwolnienia przedmiotowego od podatku od towarów i usług zakreśloną przepisem art. 43 ust. 1 pkt 7 i pkt 40 ustawy o podatku do towarów i usług w zakresie obrotu instrumentami finansowymi, należy stwierdzić, iż czynności świadczone przez Wnioskodawcę w zakresie obrotu elektronicznymi certyfikatami Bitcoin nie stanowią usług wymienionych w wyżej cytowanych przepisach ustawy o VAT.”

Bitcoin a zwolnienie z VAT

Sytuacja zmieniła się na korzyść przedsiębiorców po wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej C-264/14 w sprawie Skatteverket przeciwko Davidowi Hedqvistowi z dnia 22 października 2015.
W wyroku tym Trybunał Sprawiedliwości stwierdził m.in., że:
„Artykuł 135 ust. 1 lit. e) dyrektywy 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że świadczenie usług takich jak w postępowaniu głównym, które polegają na wymianie walut tradycyjnych na jednostki wirtualnej waluty „bitcoin” i odwrotnie, dokonywane za zapłatą kwoty odpowiadającej marży wynikającej z różnicy pomiędzy ceną, po jakiej dany przedsiębiorca nabywa waluty, a ceną, po jakiej je sprzedaje klientom, stanowi transakcje zwolnione z podatku od wartości dodanej w rozumieniu tego przepisu.”
Konsekwencją tego wyroku była zmiana podejścia polskich organów podatkowych. Warto tutaj przywołać chociażby interpretację indywidualną prawa podatkowego IPPP3/4512-1005/15-2/RD z dnia 15 lutego 2016 r. wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie:
„Charakter prawny kupowanych Jednostek Bitcoin przy akceptacji stron transakcji jako alternatywanego środka płatniczego pozwala stwierdzić, że wirtualna waluta będzie nośnikiem wartości pieniężnej oraz środkiem płatniczym podobnie jak waluty używane jako prawny środek płatniczy.
Tym samym czynność kupna Jednostek Bitcoin od podmiotu będącego podatnikiem VAT albo podatku od wartości dodanej posiadającego miejsce siedziby działalności gospodarczej poza terytorium Polski oraz nieposiadającego stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu na terytorium Polski zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy w związku z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy zwolnioną z podatku VAT w myśl art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy.”
W konsekwencji oznacza to, że co prawda sprzedaż bitcoinów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jednakże jest zwolniona z opodatkowania tym podatkiem na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT, co w praktyce oznacza, że sprzedawca nie odprowadza podatku VAT od sprzedaży bitcoinów.
Tego typu podejście do opodatkowania sprzedaży bitcoinów oznacza, że przedsiębiorca, który poza obrotem bitcoinami w ramach swojej działalności gospodarczej prowadzi również sprzedaż opodatkowaną podatkiem VAT powinien dokonywać rozliczenia VAT zgodnie z zasadami tzw. sprzedaży mieszanej.