Co pacjent powinien wiedzieć o e-zwolnieniach?

Aneta Socha-Jaworska

W tym artykule przedstawię odpowiedzi na pytania, jakie najczęściej zadają sobie pacjenci idąc do lekarza i wiedząc o tym, że mają otrzymać e-zwolnienie. Jednym słowem odpowiem na pytanie – co pacjent powinien wiedzieć o e-zwolnieniach?

Czy wydruk e-ZLA dostarczyć pracodawcy?

Tak, jeśli zostanie wydany pacjentowi, którego pracodawca nie będzie miał profilu na PUE. Jeżeli natomiast wydruk e-ZLA zostanie przekazany na żądanie pacjenta (a zwolnienie trafi do pracodawcy elektronicznie), to nie trzeba go nikomu przekazywać. Taki wydruk stanowi jedynie potwierdzenie dla pacjenta, że e-ZLA zostało wystawione.

Co pacjent powinien wiedzieć o e-zwolnieniach_

Kiedy pracownik lub inny ubezpieczony, któremu wystawiono e-zwolnienie powinien wystąpić o zasiłek?

Wniosek o zasiłek przewidziany jest tylko w przypadku, gdy zasiłek wypłaca ZUS. E-ZLA trafia do ZUS automatycznie a pracownik czy inny ubezpieczony, któremu ZUS wypłaca zasiłek, powinien wystąpić z wnioskiem. Może go złożyć wykorzystując odrębny druk. Taki wniosek stanowi jednak także:

  • zaświadczenie pracodawcy (płatnika składek) wystawione na druku ZUS Z-3 (w przypadku pracowników) czy ZUS Z-3b (w przypadku przedsiębiorców),
  • wydruk e-ZLA.

Ubezpieczony może wybrać dogodną dla siebie formę wniosku.

Czy obecnie tj. w 2017 mogę otrzymać od lekarza zwolnienie papierowe na starym druku?

Tak. Takie zwolnienia według obecnych informacji będą mogły być wystawiane do końca czerwca 2018 r. 

Kiedy pacjent będzie otrzymywał od lekarza wydruk wystawionego w systemie e-zwolnienia?

Na swoje żądanie oraz w przypadku, gdy jego płatnik składek nie posiada profilu na Platformie Usług Elektronicznych. W takich przypadkach lekarz będzie przekazywał  wydruk wystawionego zaświadczenia lekarskiego z systemu teleinformatycznego, opatrzony jego podpisem i pieczątką. Oznacza to, że lekarz najpierw będzie wystawiał zwolnienie w formie elektronicznej, a następnie drukował  je, podpisywał  i wręczał pacjentowi.

Dziecko zostało zgłoszone przez ojca do ubezpieczenia zdrowotnego. Czy lekarz będzie widział w systemie, że jest ono ubezpieczone, gdy przyjdzie z nim na wizytę matka i dla niej wystawione będzie zwolnienie na opiekę?

Nie. Informacja o ubezpieczeniu zdrowotnym dziecka pojawi się tylko wtedy, gdy zostało ono zgłoszone do ubezpieczenia  przez osobę, dla której jest wystawiane zwolnienie. W przypadku braku danych o członku rodziny zgłoszonym do ubezpieczenia zdrowotnego lekarz może samodzielnie uzupełnić te dane – datę urodzenia i typ pokrewieństwa.

Czy e-zwolnienia będą podlegać systemowej weryfikacji np. pod względem wpisania prawidłowej daty wystawienia?

Tak, przewidziane są reguły weryfikacji dla elektronicznych zwolnień lekarskich.

Czy w wystawionym e-ZLA pracodawca będzie widział kod choroby?

Nie. Zwolnienie elektroniczne przeznaczone dla płatnika składek nie będzie zawierało numeru statystycznego choroby.

Czy jeśli lekarz wystawi e-ZLA (zostanie wysłane do ZUS i pracodawcy), to pracownik ma możliwość zrezygnowania z niego i pójścia do pracy?

Jeśli po wystawieniu e-ZLA ubezpieczony stwierdzi, że nie będzie korzystał z tego zwolnienia lekarskiego to  kwestia ustaleń w tym zakresie między pracownikiem a pracodawcą nie pozostaje w gestii ZUS.

Ile czasu lekarz ma na wysłanie do zakładu pracy e-zwolnienia?

Zwolnienie lekarskie jest wystawione w momencie podpisania go z wykorzystaniem kwalifikowanego certyfikatu lub profilu zaufanego ePUAP. W portalu Platformy Usług Elektronicznych podpisanie zwolnienia jest zintegrowane z jego wysyłką do ZUS a także dla płatnika składek. ZUS udostępnia bezpłatnie zaświadczenie lekarskie płatnikowi składek na jego profilu  na PUE nie później niż w dniu następującym po dniu otrzymania zaświadczenia.

Co zrobi lekarz, jeśli e-zwolnienie nie trafi do ZUS?

Lekarz otrzymuje z ZUS urzędowe poświadczenie przedłożenia każdego e-ZLA, które wpłynęło do ZUS. Jeśli takiego poświadczenia nie otrzyma, powinien wystawić e-ZLA ponownie.

Czy pacjent zostanie poinformowany, jeśli zwolnienie zostanie zwrócone do korekty?

Zwolnienia elektroniczne nie są zwracane do korekty. Jeśli lekarz stwierdzi nieważności zaświadczenia lekarskiego, w którym został popełniony błąd, powiadamia  o tym pacjenta (ubezpieczonego) w formie pisemnej.  Zawiadamia go równocześnie o obowiązku doręczenia tej informacji płatnikowi składek, jeśli płatnik nie posiada profilu na Platformie Usług Elektronicznych ZUS. Jeżeli płatnik składek posiada profil na PUE ZUS, informacja o unieważnieniu błędnego zwolnienia zostanie przekazana przez ZUS na profil płatnika.

Gdy lekarz po unieważnieniu błędnego zwolnienia wystawi nowe elektroniczne, to wydruk tego nowego zaświadczenia lekarskiego dla płatnika składek (nie posiadającego profilu na PUE) lekarz także przekazuje pacjentowi (ubezpieczonemu). Informuje go równocześnie o obowiązku doręczenia wydruku nowego zaświadczenia lekarskiego płatnikowi składek.

Czy w przypadku zasiłku opiekuńczego, po wystawieniu przez lekarza e-ZLA, pracownik nie będzie miał już obowiązku dostarczania do pracodawcy oświadczenia dla celów wypłaty tego zasiłku?

Wniosek ZUS Z-15 jest dokumentem niezbędnym do ustaleniu prawa do zasiłku opiekuńczego, bez względu na to w jakiej formie zostanie wystawione zaświadczenie lekarskie stwierdzające konieczność sprawowania opieki, tj. czy w formie dokumentu elektronicznego, czy w formie papierowej. Wniosek zawiera bowiem informacje, które podaje pracownik i które są niezbędne w celu ustalenia prawa i wypłaty zasiłku, np. czy we wnioskowanym okresie inny członek rodziny mógł zapewnić opiekę, za jaki okres pobrał zasiłek opiekuńczy małżonek pracownika.

W związku z powyższym, wniosek ten jest wymagany także wtedy, gdy zaświadczenie lekarskie zostanie wystawione w formie elektronicznej (e-ZLA) i zostanie udostępnione  na profilu informacyjnym płatnika składek.

Wniosku ZUS Z-15 pracownik nie musi przedkładać płatnikowi składek wypłacającemu zasiłek opiekuńczy w przypadku nieprzerwanych okresów sprawowania opieki nad tym samym dzieckiem lub członkiem rodziny.