Najem długoterminowy samochodu do firmy a najem krótkoterminowy – różnice w sposobie rozliczania

Piotr Juszczyk

Rozliczenie najmu samochodu od 2019 r. uległo zmianie. Zmiana dotyczy zarówno najmu krótkoterminowego jak i długoterminowego. Zmiany dają również nowe możliwości rozliczenia takich pojazdów. Po więcej szczegółów zapraszam do wpisy. 

2019 r. przyniósł szereg nowych zmian w podatku dochodowym od osób fizycznych. Wydatki związane z nabyciem jak i użytkowaniem pojazdów zostały zrewolucjonizowane. Zmianami zostały objęte nie tylko pojazdy będące własnością podatnika, ale również użytkowanych na podstawie umowy leasingu, najmu czy innych o podobnym charakterze. Co to oznacza? Otóż limitem 150 tys. zł zostały objęte nie tylko pojazdy będące w ewidencji środków trwałych. Limit ten dotyczy również pojazdów użytkowanych na podstawie umowy najmu. Dotyczy to zarówno najmu krótkoterminowego jak i długoterminowego.

Rozliczenie najmu samochodu osobowego do końca 2018 r.

Przed nowelizacją przepisów sam czynsz z tytułu najmu samochodu osobowego bezpośrednio rozliczany był w koszty. Dla jego rozliczenie nie miała znaczenia wartość auta. Niezależnie czy pojazd wart był 10 tys. czy 1 mln. zł czynsz mógł być w pełni rozliczany. Sprawa komplikowała się przy rozliczaniu wydatków związanych z eksploatacją tychże pojazdów. Podatnik zobowiązany był dla nich prowadzić tzw. kilometrówkę identyczną jak dla pojazdów prywatnych. W związku z tym wydatki np. na paliwo były rozliczane na podstawie kilometrówki. Istniała możliwość zwolnienia z prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu. Działo się tak, jeśli umowa najmu spełniała wymagania stawiane dla leasingu. Czyli m.in. umowa była zawarta  na czas oznaczony nie krótszy niż 2 lata, a wartość ustalonego czynszu musiała odpowiadać wartości pojazdu.

Rozliczenie najmu samochodu od 2019 r.

Rozliczenie najmu samochodu od 2019 roku zostało ograniczone dwojako. Po pierwsze czynsz, po drugie wydatki eksploatacyjne. Czynsz wynikający z umowy rozliczamy na zasadzie stosunku wartości samochodu do ograniczenia jakie zostało nałożone czyli 150.000 zł.
Przykład. Podatnik wynajął auto o wartości 300.000 zł. W związku z tym proporcja ta wyniesie 50% (150.000/300.000 x 100%). Wartość miesięczne czynszu wynosi 1500 zł po odliczeniu podatku VAT. Podatnik w kosztach ujmie 750 zł (1.500 x 50%).
W przypadku definicji wartość samochodu będziemy mieli różne dla najmu krótkoterminowego i dla najmu długoterminowego. Dla najmu długoterminowego będzie to wartość samochodu przyjętego do użytkowania na podstawie umowy najmu.
W przypadku najmu krótkoterminowego wartość samochodu również ma znaczenie. Jednak w przy tej formie, wartość określana jest na podstawie polisy ubezpieczeniowej. A więc wartość od jakiej ubezpieczony jest pojazd.
Zgodnie z nowymi przepisami za najem krótkoterminowy uważa się umowy zawarte na okres krótszy niż 6 miesięcy. Reasumując dla tych umów wartość samochodu określa wartość przyjęta do celów ubezpieczeniowych.
Wydatki eksploatacyjne zostały ograniczone do 75%. Zgodnie z nowo dodanym w art. 23 ust. 1 pkt 46a – do kosztów uzyskania przychodów wykorzystywanych również do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika nie zaliczymy 25% poniesionych wydatków. Należy pamiętać, że ustawodawca również zezwala na zaliczenia 100% wydatków. Jednak w takim przypadku należy spełnić wymagania określone w ustawie. Podatnik musi m.in. prowadzić kilometrówkę określona w ustawie VAT.
Przykład. Pojazd z najmu używany w trybie mieszanym. Podatnik zakupił paliwo na wartość 123 zł. Do kosztów uzyskania przychodów zaliczymy: 111,50 zł (netto + 50% VAT) x ,075 = 83,63 zł.

Najem korzystny dla podatników?

Zmiany przepisów mogą spowodować, że najem będzie bardzo opłacalny. Zwłaszcza najem samochodów premium. Podatnik ma prawo podpisywać umowy okresowe np. na rok. Wynajmując (podpisując nową umowę) na dany samochodów co roku wartość pojazdu będzie zawsze niższa. W związku z tym co roku będzie inny stosunek % jaki będzie można zaliczyć w koszty z raty czynszu. Wynajmując dziś nowe auto o wartości 300.000 zł przez rok będziemy zaliczać raty w kwocie 50%. Po roku podpisując nową umowę, auto będzie miało niższą wartość np. 250.000 zł. Przełoży się to na to, że podatnik już od kwoty rat czynszu będzie mógł uwzględniać w kosztach 60% (150.000/250.000 x 100%). Z roku na rok wartość będzie spadać, a podatnik więcej będzie uwzględniał w kosztach. Przy leasingu na 5 lat podatnik przez cały okres będzie uwzględniał tylko 50% raty w kosztach.
Podobna zależność jest przy umowach krótkoterminowych, gdzie wartość samochodu ustalana jest na podstawie polisy. Niewątpliwie również ona będzie stopniowa spadać.

Co na to przepisy?

Niemniej jednak należy śledzić komunikaty Ministerstwa Finansów w tej kwestii. Wartość samochodu przy umowach odnawialnych dla najmu długoterminowego np. co roku nie będzie określa na podstawie pierwszej umowy. Jest to daleko idący wniosek lecz nie niemożliwy. Drugi zarzut jaki może być postawiony to unikanie opodatkowania. Jednak czy podatnik nie może wynająć auto okresowo. Po czym jeśli samochód spełnia jego oczekiwania, to nie może wynająć go ponownie? Po kolejnym okresie podatnik może „związać” się z tym samochodem i znów go wynająć. Nie jest z pewnością to zabronione.
Dlatego warto przeanalizować czy przy samochodach o wartości wyżej od 150.000 zł czy nie lepszym rozwiązaniem jest najem. Najem może się okazać bardziej opłacalny niż leasing lub zakup pojazdu. Zwłaszcza z uwagi ma fakt, że przy sprzedaży pojazdu, w kosztach nie ujmiemy wartości, która nie podlegała amortyzacji. Mowa tutaj o kwocie przewyższającej 150.000 zł.
Nowe przepisy odnośnie samochodów osobowych z pewnością zrewolucjonizowały rozliczanie ich w kosztach. Dziś już nie jest tak jasne co bardziej jest opłacalne dla podatnika. Niewątpliwie decyzje muszą być oparte o dogłębną analizę.