Czy osoba niepełnoletnia może prowadzić działalność gospodarczą?

Adam Pietrzak

Osoba niepełnoletnia może prowadzić działalność gospodarczą, o ile ukończyła 13 lat. Zgodę na prowadzenie własnej firmy przez nastolatka musi wyrazić jego rodzic lub opiekun prawny.

Osoba niepełnoletnia a działalność gospodarcza. Jak to możliwe?

W praktyce prowadzenie firmy przez nastolatka jest utrudnione, ale możliwe. Zgodnie z przepisami bowiem przedsiębiorca to osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna, która prowadzi działalność gospodarczą i posiada zdolność prawną. A zdolność prawną każda osoba nabywa w chwili urodzenia.

Jednak dla prowadzenia firmy kluczowa jest nie tylko zdolność prawna, ale także zdolność do czynności prawnych. Uzyskuje się ją dopiero w momencie osiągnięcia pełnoletności.

Nastolatkowie między 13 a 17 rokiem życia mają tzw. ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Zatem czynności związane z założeniem i prowadzeniem działalności przez taką osobę wymagają każdorazowo zgody rodzica. Niepełnoletni, który założył firmę, będzie figurować w oficjalnych rejestrach pod własnym nazwiskiem. Ale na przykład umowy z kontrahentami będzie musiał zawierać za niego rodzic. 

Osoba niepełnoletnia a działalność nierejestrowana

Nastolatkowie, którzy ukończyli 13 rok życia mogą prowadzić działalność nierejestrowaną. Jednak miesięczne przychody takiej osoby nie mogą przekroczyć 50 procent wysokości minimalnego wynagrodzenia. W roku 2022 limit ten wynosi 1505 zł.

Ponadto w dalszym ciągu nastolatek będzie potrzebował zgody ustawowego przedstawiciela (rodzica lub opiekuna) do zaciągania zobowiązań, zawierania umów z kontrahentami czy sprzedaży towarów lub usług. Mimo to dochodami osiągniętymi z działalności nierejestrowanej niepełnoletni może już dysponować samodzielnie.

Zdolność do czynności prawnych przez małżeństwo

W przepisach o działalności gospodarczej dla niepełnoletnich pojawia się pewien wyjątek. Własną firmę może założyć kobieta, która nie ukończyła 18 roku życia, pod warunkiem, że posiada sądowe orzeczenie o pełnoletności.

Uzyskanie orzeczenia jest możliwe, jeśli kobieta ukończyła co najmniej 16 lat i uzyskała zgodę na zawarcie małżeństwa. Zgodnie z Kodeksem cywilnym osoba niepełnoletnia może uzyskać pełnoletność przez zawarcie małżeństwa. Tym samym zyskuje także pełną zdolność do czynności prawnych.

Dla takiej kobiety zdolność do wykonywania czynności prawnych nie ustaje nawet, gdy dojdzie do rozwodu zanim kobieta skończy 18 lat.