Ryczałt czy VAT? Czy trzeba między nimi wybierać?
Skala podatkowa, ryczałt, a może podatek liniowy? VAT czy jednak nie? A może ryczałt albo VAT? Prowadzenie działalności gospodarczej to wiele pytań i trudnych wyborów, które będą miały konsekwencje przez cały rok podatkowy i zaważą na zyskach Twojej firmy. Czy jednak trzeba wybierać między ryczałtem a VAT-em? Dziś odpowiadamy na to pytanie.
Jako przedsiębiorca stale dokonujesz wyborów. Jednym z najważniejszych podczas zakładania nowej firmy lub rozpoczynania działalności w nowym roku podatkowym, jest wybór formy opodatkowania. Będzie on miał duże znaczenie w kwestii zysków, które wygeneruje Twoje firma.
Dlaczego? W zależności od wyboru, jakiego dokonasz, różna będzie wysokość płaconych podatków. Wynika to z różnic w metodach obliczania podatków i składek na ubezpieczenie zdrowotne, które dla każdej z form przewidują przepisy.
Jaka forma opodatkowania jest najlepsza?
Jeśli szukasz odpowiedzi na to pytanie, nie mamy dobrych wieści. Nawet najlepszy doradca podatkowy ani księgowy nie wskaże jednej formy opodatkowania najkorzystniejszej dla wszystkich.
Każda firma funkcjonuje inaczej, prowadzi inny rodzaj działalności i zobowiązana jest do przestrzegania innego pakietu przepisów prawa, które charakteryzują tę działalność. Takie wybory muszą więc być dokonywane indywidualnie, z uwzględnieniem sytuacji konkretnej firmy lub po analizie tego, czym nowa firma ma się w przyszłości zajmować i jakie są jej planowane zyski.
Co ważne, nie wszystkie działalności mają możliwość wyboru opodatkowania ryczałtem. Możesz to sprawdzić, wpisując swoje PKD lub rodzaj działalności w naszym kalkulatorze stawek ryczałtu.
Warto wiedzieć
Nie możesz wybrać opodatkowania ryczałtem, jeśli w ramach działalności będziesz wykonywać usługi lub sprzedawać towary na rzecz obecnego lub byłego pracodawcy.
No więc: ryczałt czy VAT?
Jak wskazują nasi informatorzy (niestety, nie możemy ich ujawnić), wiele osób poszukuje w otchłani internetu odpowiedzi na to interesujące pytanie. Tymczasem nie ma na nie dobrej odpowiedzi, ponieważ wszystkie są… poprawne. Jako przedsiębiorca możesz wybrać ryczałt albo VAT, albo obie, albo żadną z opcji.
Jak to możliwe?
Wynika to ze zrozumienia samej natury dwóch podatków, których dotyczą wszystkie możliwe opcje. Ryczałt to jedna z form opodatkowania możliwych do wyboru w ramach podatku dochodowego od osób fizycznych. Charakteryzuje się ona tym, że w zależności od rodzaju wykonywanych w firmie czynności – świadczenia danego rodzaju usług czy sprzedaży danych towarów, możesz wybrać jedną z 10 stawek podatkowych: 17%, 15%, 14%, 12%, 10%, 8,5%, 8,5% (do 100 tys. zł przychodu, później 12,5%), 5,5%, 3%, 2%.
Obliczenie podatku jest proste, ponieważ oparte jest jedynie o wybór stawki właściwej dla danego rodzaju usług (co w przypadku niektórych nie jest wcale tak proste) oraz przemnożenie stawki przez uzyskany w miesiącu przychód. Na ryczałcie nie możesz rozliczać kosztów uzyskania przychodów i obniżać nimi podatków – to jedna z wad tego rozwiązania.
Składka zdrowotna na ryczałcie opłacana jest miesięcznie w zależności od progu przychodów, w którym się znajdujesz:
- od 0 zł do 60 000 zł,
- od 60 000 zł do 300 000 zł,
- od 300 000 zł w górę.
Sprawdź, ile wynosi składka zdrowotna na ryczałcie w 2024 roku.
Jeśli w trakcie roku w danych miesiącach przekraczasz bariery przychodów i wchodzisz na wyższe progi, masz obowiązek wyrównania brakujących kwot składki zdrowotnej również za poprzednie miesiące. Zobacz więcej na temat rozliczenia rocznego składki zdrowotnej.
Wypróbuj inFakt Smart
Ty wystawiasz faktury w aplikacji. inFakt prowadzi Twoją księgowość. Już za 99 zł / miesiąc.
A co z VAT-em?
W przypadku wyboru VAT-u mówimy o zupełnie innym podatku. Jest to podatek od wartości dodanej (jak mówi angielskie tłumaczenie jego nazwy) lub po prostu podatek od towarów i usług (nazwa, pod którą znamy go z polskiej ustawy). Funkcjonuje on niezależnie od wybranej formy opodatkowania w ramach podatku dochodowego. Dlatego możemy zdecydować się na wybór VAT-u, czy właściwie: rejestrację czynnego podatnika VAT, niezależnie od tego, czy jesteśmy na ryczałcie, skali podatkowej (zasadach ogólnych) czy podatku liniowym. Są przypadki, w których możemy zrezygnować z rejestracji.
PIT zawsze, a kiedy VAT?
Wyboru formy opodatkowania musimy dokonać zawsze (ryczałt jest tu jedną z opcji), z VAT-em jest inaczej. Domyślnie wszystkie nowe firmy działają jako podatnik zwolniony z VAT, co oznacza, że na fakturach przychodowych nie naliczają VAT-u, nie prowadzą stosownych dla VAT ewidencji, ale też nie obliczają podatku VAT naliczonego (odpowiednik “kosztu” w VAT). To zwolnienie trwa do przekroczenia 200 000 zł obrotu i zwane jest zwolnieniem podmiotowym.
Są również takie działalności, które zwolnione są z podatku VAT z uwagi na rodzaj usług (tzw. zwolnienie przedmiotowe), np. działalność lekarzy, korepetycje, działalność agenta ubezpieczeniowego. W tych przypadkach nie zaliczamy osiągniętych obrotów do limitu 200 000 zł.
Niektóre rodzaje działalności są zobligowane do rejestracji do VAT już od samego początku. Taki obowiązek ma np. prawnik, handlarz częściami samochodowymi, osoby świadczące szeroko pojęte usługi doradztwa. Muszą oni dokonać rejestracji do VAT jeszcze zanim osiągną pierwszy przychód.
Warto wiedzieć
Rejestracji do VAT mogą dokonać również osoby znajdujące się wśród podatników zwolnionych, które nie przekroczyły progu 200 000 zł obrotu. Wówczas dobrowolnie rezygnują ze zwolnienia, co w niektórych przypadkach może być opłacalne.
Ryczałt czy VAT – a może oba?
Jak już wiesz, nie mamy na to jednoznacznej odpowiedzi. Możesz zdecydować się na różne rozwiązania w zależności od tego, czym będzie zajmowała się Twoja firma. Na pewno warto wziąć pod uwagę stawkę ryczałtu, która będzie Cię obowiązywać. Sprawdzisz ją w naszym kalkulatorze stawek ryczałtu.
W znajdowaniu odpowiedzi na trudne pytania dotyczące księgowości zawsze pomogą Ci też księgowi inFaktu. Skorzystaj z naszych usług i działaj zawsze w oparciu o rzetelne informacje.
A jeśli zdecydujesz się na ryczałt bez VAT, przetestuj bezobsługową księgowość w inFakcie.
Podziel się nim ze znajomymi
