Trzecia Droga: Proste podatki, zrównoważona transformacja i aktywizacja zawodowa [Wybory 2023 – inFakt Check]
Chcemy Polski bezpiecznej, demokratycznej, zielonej i solidarnej. Partia Szymona Hołowni, Polska 2050 w połączeniu z PSL, jako Trzecia Droga, zaprezentowała 10 obietnic dla wyborców. Co dokładnie obiecują w kwestiach dotyczących przedsiębiorczości i prowadzenia biznesów?
Podatki: Mniej i prostsze
Podatki to gorący temat, który dotyczy wszystkich wyborców. Większość partii startujących w wyborach ma swoją wizję. Oto co proponuje Trzecia Droga.
- Jednolita danina, płatna jednym przelewem
- Zmiany podatkowe wprowadzane najpóźniej do czerwca poprzedzającego kolejny rok rozliczeniowy
- Likwidacja Funduszu Kościelnego na rzecz dobrowolnego odpisu podatkowego
- Obniżenie VAT towarów i usług z 23% do 20% i z 8% do 7%
- Rodzinny PIT (im więcej dzieci, tym niższe podatki)
- Brak podwyżek podatków do 2026 r.
Opinia eksperta – Główny Doradca Podatkowy inFakt Piotr Juszczyk
Jednolita danina, płatna jednym przelewem to zastanawiająca propozycja. Czy w praktyce oznacza to, że podatnik będzie płacił raz w roku jedną daninę, a jej kwota będzie identyczna dla każdego? Czy oznacza to, że będzie nas obowiązywać jedna stawka podatku, niezależnie od źródła przychodu? Tak skonstruowana propozycja niesie wiele niewiadomych. Na tej podstawie ciężko ocenić, jak miałoby wyglądać obciążenie podatkowe. W mojej ocenie jest to mocno asekuracyjna propozycja, która nie wskazuje żadnych konkretów. Interesująca jest propozycja wprowadzania zmian podatkowych do połowy roku. Taki sposób ich wprowadzania pozwoliłby podatnikom odpowiednio się przygotować do nowych obciążeń w nadchodzącym roku. Obniżka stawek VAT, również jest pozytywną obietnicą, zwłaszcza dla konsumentów. Pojawiające się tuż obok zastrzeżenie, że nie będzie podwyżek podatków aż do 2026 r. sugeruje, że przez najbliższe 2 lata Polska 2050 będzie utrzymywać status quo w tej kwestii. Może to również sugerować, że w kolejnym roku czeka nas podwyżka podatków. Samo obniżenie podatków VAT oraz PIT może nie wypełnić budżetu. Stąd też w obietnicach pozostawiono margines na wprowadzenie podwyżki w kolejnych latach. W efekcie może się tak zdarzyć, że dostaniemy obniżkę VAT na rok lub 2 lata. Tak przedstawiona obietnica może bowiem sugerować, że zmiany podatkowe będą procedowane w 1. półroczu 2024 r. a zrealizowane w 2025 r., czyli na jeden rok, a w kolejnym roku pojawią się podwyżki podatków.
Rodzinny PIT: Szczegóły propozycji
Nowy system rozliczania PIT pozwoli na wspólne rozliczenie rodziców z dziećmi. W praktyce ma się to przełożyć na to, że rodziny wielodzietne będą mogły rozłożyć cały dochód, niezależnie od jego wysokości, na wszystkie dzieci. Obejmie to także osoby, które zarabiają powyżej limitu 56 000 zł lub 112 000 zł rocznie – w zależności od tego, czy rodzic sam wychowuje dziecko i czy pozostaje w związku małżeńskim – i nie mogą skorzystać z ulgi prorodzinnej w przypadku jednego dziecka. Ten pomysł jest inspirowany rozwiązaniem z Francji.
Przedsiębiorczość: Ułatwienia, mniej biurokracji i przyjęcie euro
Wzrost przedsiębiorczości ma spory wpływ na rozwój gospodarki. Partia Szymona Hołowni i PSL tak chcą rozwijać ten obszar.
- VAT i PIT tylko od zapłaconych faktur
- Zawieszenie składek na ZUS dla małych firm w kłopotach finansowych
- System efektywnej promocji gospodarczej, która będzie podporządkowana potrzebom polskich przedsiębiorców
- Stopniowy powrót do polityki zmierzającej do przyjęcia przez Polskę euro
Opinia eksperta – Główny Doradca Podatkowy inFakt Piotr Juszczyk
VAT i PIT od zapłaconych faktur, czyli rozliczanie się metodą kasową na szeroką skalę dla przedsiębiorców, to rozwiązanie, które przyciąga dużo uwagi. W praktyce może okazać się, że przedsiębiorcy uniknęliby zatorów płatniczych, ale wiąże się to też z większymi formalnościami. Obecnie mamy możliwość płatności podatku VAT metodą kasową, jednak ta opcja jest dostępna tylko dla małych podatników. Pomimo tego z metody kasowej korzysta mały odsetek przedsiębiorców. Mam wątpliwość, czy podatnicy faktycznie chcieliby takiej metody obligatoryjnie. Obecnie zarówno w przypadku VAT, jak i PIT funkcjonuje ulga na złe długi, która daje możliwość odzyskania zapłaconych podatków, jeśli kontrahent nie zapłaci w ciągu 90 dni. Dziś największym wyzwaniem jest spełnianie dodatkowych warunków odzyskania podatków z niezapłaconych faktur. Dlatego też, w mojej ocenie rozsądniejszym rozwiązaniem byłoby zniesienie wszystkich warunków skorzystania z ulgi na złe długi, pozostawiając oczywiście jeden – brak zapłaty za fakturę.
Rynek pracy: Podmiotowość pracowników i aktywizacja zawodowa
W zakresie poprawy sytuacji pracowników Trzecia Droga ma następujące propozycje.
- Lepsza egzekucja obowiązującego prawa zwłaszcza przepisów dotyczących
- minimalnej stawki godzinowej
- czasu pracy
- zasady, że niezależnie od nazwy, umowa konstruująca stosunek pracy jest umową o pracę
- Wzmocnienie PIP
- Ograniczenie nepotyzmu w spółkach skarbu państwa i instytucjach państwowych
- Zwiększenie roli układów zbiorowych pracy
- Zmiany w ustawodawstwie antymobbingowym
Aby aktywizować różne grupy zawodowe, w tym seniorów i młodych rodziców, partia prezentuje kilka rozwiązań.
- Inwestycje infrastrukturalne w żłobki i przedszkola
- Zmiany w prawie (a także w świadomości pracodawców) realnie pozwalające na łączenie kariery zawodowej z macierzyństwem i ojcostwem
- Co najmniej 2 miesiące urlopu rodzicielskiego dla ojców, bez prawa do odstąpienia tego okresu matkom
Opinia eksperta – Główny Doradca Podatkowy inFakt Piotr Juszczyk
Część z wymienionych postulatów już funkcjonuje. Ojcowie mają obecnie 9 tygodni urlopu rodzicielskiego i 14 dni urlopu ojcowskiego. Odnoszę wrażenie, że pozostałe propozycje zyskałyby znacznie, gdyby przedstawiały konkretne rozwiązania.
ZUS i świadczenia socjalne: Mała rewolucja
W propozycjach partii istotną rolę odgrywa kwestia ZUS i świadczeń socjalnych. Co w tym zakresie proponuje Trzecia Droga?
- ZUS zapłaci zasiłek pracownika już od pierwszego dnia choroby
- Stałe wsparcie wykwalifikowanych asystentów dla osób z niepełnosprawnościami
- Program aktywizacji zawodowej seniorów poprzez szereg zachęt
- zamiana 8% składki rentowej na emerytalną
- wypłacanie wszystkich „utraconych” 13. emerytur dla osób, które zdecydują się na późniejsze przejście na emeryturę
- współfinansowanie programów kompetencji cyfrowych
Opinia eksperta – Główny Doradca Podatkowy inFakt Piotr Juszczyk
Przeniesienie płatności zasiłków chorobowych od 1. dnia choroby pracownika na ZUS byłoby dużym ukłonem w stronę przedsiębiorców. Dziś w przypadku takiego zdarzenia są oni zobowiązani wypłacać wynagrodzenie chorobowe przez pierwsze 33 dni, a w przypadku pracowników 50+, przez 14 dni. Dodatkowo pracodawcy płacą pracownikom również za urlop przez 20 lub 26 dni roboczych w roku. Gdy zsumuje się te okresy, może się okazać, że pracownik jest nieobecny w firmie przez blisko 3 miesiące, a pracodawca musi wypłacać dalej wynagrodzenie ze swoich środków.
Pozostałe postulaty Trzeciej Drogi
Program Trzeciej Drogi mówi również o równowadze między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów. Sugeruje wprowadzenie bardziej elastycznego podejścia do pracujących rodziców.
Propozycje koalicji obejmują także elementy zielonej transformacji, uwzględniając korzyści dla konsumentów i małych przedsiębiorstw. Mowa tu przede wszystkim o dekarbonizacji kraju i zmianie kierunku rozwoju energetyki w stronę czystych źródeł energii. Program mówi o tym, że działania te powinny być ukierunkowane na równomierne rozłożenie kosztów i efektów pomiędzy różnymi grupami społecznymi i regionami. Jednym z celów Zielonej transformacji jest także wzmocnienie konkurencyjności rodzimych przedsiębiorstw.
Ponadto planowane są ułatwienia dla imigrantów zarobkowych oraz nowe regulacje wspierające zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami. Program zakłada również stopniowy powrót do polityki zmierzającej do przyjęcia przez Polskę euro, co może przynieść korzyści ekonomiczne i stabilność cen.
Trzecia Droga: Gwarancje i Obietnice
Oficjalny program wyborczy partii Szymona Hołowni i PSL to szereg gwarancji i obietnic. Jednym z haseł pojawiających się w oficjalnych materiałach jest: „Gdy inni przekrzykują się i kłócą, o to za czyich rządów było gorzej, my pracujemy nad tym, by w Polsce żyło się lepiej”. Dlatego partia, opracowując program, sięgnęła do konsultacji publicznych, aby skupić się na zagadnieniach, które realnie przyczyniają się do poprawy życia wyborców. W efekcie powstał program, który prezentuje zarówno poprawki do już funkcjonujących rozwiązań, jak i zupełnie nowe propozycje. Koalicja przedstawia wizję, w której podatki są proste i niższe niż obecnie, a składki ZUS przyjazne małym przedsiębiorcom. Zaproponowane zmiany ciężko w pełni ocenić. Nie zawsze mamy wgląd w szczegóły, jak partia chce realizować daną obietnicę, dlatego postanowiliśmy o nie zapytać samych przedstawicieli partii. Z odpowiedzią i wyjaśnieniem na pewno wrócimy.
Podziel się nim ze znajomymi
