Jakie są terminy płatności składek ZUS? Jakie są konsekwencje opóźnienia płatności ubezpieczenia chorobowego?

box-icon

Uwaga

Wpis został opublikowany w 2018 roku i od tamtej pory prawo powiązane z terminami składek mogło ulec zmianie.

Do opłacania składek ZUS zobligowany jest każdy polski przedsiębiorca. Co za tym idzie, w przypadku ich nieterminowego opłacania grożą konsekwencje. Jakie konkretnie?

Składki ZUS – do kiedy trzeba opłacać?

Comiesięcznego opłacania składek ZUS muszą dopilnować wszystkie osoby prowadzące działalność gospodarczą. Przede wszystkim należy pamiętać o konkretnych terminach jakie tu obowiązują. Tym samym zapłaty składek ZUS trzeba dokonać do:

  • 10. dnia kolejnego miesiąca – jeśli przedsiębiorca opłaca składki wyłącznie za siebie,
  • 15. dnia kolejnego miesiąca – jeśli przedsiębiorca zatrudnia pracowników.

Kiedy ostateczny termin płatności wypada w dzień ustawowo wolny od pracy, termin wydłuża się na najbliższy dzień roboczy. Wpłaty można dokonać przelewem na poczcie, w banku bądź przez Internet. Za termin dokonania zapłaty uważa się dzień obciążenia rachunku bankowego przedsiębiorcy.

Wysokość składek zależy od tego jak długo firma działa na rynku. Nowi przedsiębiorcy mają prawo do preferencyjnych składek społecznych ZUS przez pełne 24 miesiące. Pozostali właściciele firm muszą opłacać składki w pełnej wysokości. W przypadku ubezpieczenia zdrowotnego obowiązuje taka sama minimalna składka dla wszystkich przedsiębiorców.

Brak zapłaty składki chorobowej oznacza wygaśnięcie ubezpieczenia

A co się dzieje jeśli przedsiębiorca spóźni się z zapłatą składek, nawet jedynie o kilka dni? Wiąże się to przede wszystkim z karą finansową, czyli naliczeniem odsetek od zaległości podatkowych (o tym jak je wyliczyć piszemy poniżej). Odsetki nie dotyczą jednak ubezpieczania chorobowego, jako że jest ono dobrowolne – przedsiębiorca może wybrać czy chce je opłacać czy też nie.

W tym przypadku brak terminowej zapłaty oznacza wygaśnięcie ubezpieczenia od 1 dnia miesiąca, którego dotyczyła nieopłacona składka. W konsekwencji przedsiębiorcy nie przysługuje zasiłek:

  • chorobowy,
  • macierzyński,
  • opiekuńczy,
  • świadczenie rehabilitacyjne.

Należy również pamiętać, że aby nabyć prawo do któregoś z tych zasiłków przedsiębiorca musi opłacać składkę chorobową, co najmniej przez 3 miesiące. Wyjątek dotyczy tylko prawo do zasiłku macierzyńskiego – aby je nabyć wystarczy terminowo opłacić składkę tylko za bieżący okres.

Na wniosek przedsiębiorcy ZUS może jednak wyrazić zgodę na opłacenie składki po terminie, choć nie zawsze tak się dzieje. Jeżeli wniosek zostanie rozpatrzony negatywnie, nie ma możliwości odwołania się do innej instancji (np. sądu). Kiedy jednak ZUS wyrazi zgodę na opłacenie składki po terminie, ciągłość ubezpieczenia zostaje przywrócona.

Świadczenia NFZ-u również można stracić

W przypadku ubezpieczenia zdrowotnego brak wpłaty oznacza utratę świadczeń NFZ-u refundowanych przez ZUS. Tym samym w sytuacji skorzystania z jakichkolwiek usług ze strony służby zdrowia przedsiębiorca zmuszony jest zapłacić za to z własnej kieszeni. Dotyczy to przykładowo pobytu w szpitalu czy wezwania karetki.

Jak przedstawiają się konsekwencje wynikające z nieopłaceniu składki wypadkowej?

uwaga
Zgodnie z prawem, aby uzyskać odszkodowanie, w chwili wypadku przedsiębiorca musi mieć obowiązkowe ubezpieczenie wypadkowe i nie może mieć żadnych zaległości w jego opłacaniu. Jeśli jest inaczej nie ma prawa do odszkodowania.

Mniej dotkliwe konsekwencje grożą przedsiębiorcy jeśli spóźni się z zapłatą składki rentowej, emerytalnej i na Fundusz Pracy – tutaj konieczna jest tylko zapłata zaległych odsetek.

Jak wyliczyć odsetki od zaległości podatkowych?

Stawkę odsetek odgórnie określają przepisy i jest często zmieniana – aktualnie wynosi 10,5%. Naliczanie rozpoczyna się z dniem następującym po ostatecznym terminie zapłaty składek i kończy w dniu wykonania przelewu wyrównującego zobowiązania. W celu wyliczenia odsetek za opóźnienie można:

  • posłużyć się kalkulatorem dostępnym na stronie internetowej ZUS-u,
  • samemu przeprowadzić wyliczenia korzystając ze wzoru: kwota zaległości x liczba dni zwłoki x wysokość stopy odsetek (10,5%) / 365. Wynik trzeba zaokrąglić do dziesiątek groszy.

Kwotę odsetek wylicza się osobno dla ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych. O zapłacie zobowiązań przedsiębiorca powinien pamiętać sam, jako że ZUS nie ma obowiązku informowania o tym. Odsetek nie trzeba płacić jeśli ich wysokość nie przekracza kwoty 6,60 zł.