Czym są środki trwałe i jak je rozliczać?

Jak rozliczać środki trwałe? Czym różnią się one od wyposażenia? Jak ustalić wartość początkową środka trwałego? Umiejętność prawidłowego rozliczania środków trwałych jest bardzo istotna. Dzięki niej możemy dokonywać odpisów amortyzacyjnych, a tym samym zmniejszać należny podatek.

Czym są środki trwałe?

Środek trwały (np. lokal, sprzęt elektroniczny, samochód czy maszyny produkcyjne) musi spełniać ściśle określone warunki. Po pierwsze, musi być naszą własnością lub współwłasnością. Nie możemy więc zaliczyć do środków trwałych sprzętu użytkowanego w ramach działalności, ale będącego własnością np. znajomego.

Środek trwały może być nabyty lub wytworzony. W momencie rozpoczęcia użytkowania musi być całkowicie sprawny i kompletny. Oznacza to, że nie wpisujemy do ewidencji środków trwałych sprzętu, którego zamierzamy używać dopiero po planowanej w przyszłości naprawie.

Kolejny warunek mówi, że planowany okres użytkowania powinien wynosić przynajmniej rok. Jeśli więc kupimy drogi sprzęt, ale zamierzamy skorzystać z niego jednorazowo lub kilka razy w krótkim okresie czasu, nie zaliczamy go do środków trwałych.

Transkrypcja wideo

Środek trwały czy wyposażenie?

Środki trwałe o wartości powyżej 3 500 zł należy wprowadzić do ewidencji środków trwałych, a następnie amortyzować. W przypadku przedmiotów, których wartość początkowa nie przekracza 3 500 zł, a planowany okres ich użytkowania jest dłuższy niż rok, podatnik może wprowadzić je do ewidencji środków trwałych i dokonać ich amortyzacji.

Wyposażenie o niższej wartości, przekraczającej 1 500 zł, a niższej niż 3 500 zł, ujmujemy w ewidencji wyposażenia. Tam też powinny znaleźć się elementy wyposażenia, których nie zamierzamy użytkować dłużej niż przez rok.

Warto jednak zaznaczyć, że gdy nie prowadzimy ewidencji wyposażenia, możemy wpisać środki trwałe o wartości niższej niż 3 500 zł do ewidencji środków trwałych. Majątek ten podlega amortyzacji w sytuacji, gdy będzie użytkowany w firmie przez okres dłuższy niż 12 miesięcy.

Ewidencja wyposażenia już dostępna w aplikacji inFakt

Jak ustalić wartość początkową?

Ważną kwestią jest prawidłowe ustalenie wartości początkowej środka trwałego. Najczęściej jest to po prostu cena nabycia lub koszt wytworzenia. Czasami bierze się pod uwagę wartość rynkową lub wycenę (nie wyższą niż wartość rynkowa). Ustalenia wartości początkowej należy dokonać przy wprowadzeniu majątku do ewidencji środków trwałych.

Szczególną uwagę należy zachować, gdy jesteśmy współwłaścicielami środka trwałego. Wartość początkowa powinna być proporcjonalna do naszego wkładu, czyli np. wynosić 50% wartości samochodu. Wyjątek stanowią małżeństwa ze wspólnotą majątkową – tutaj prawie zawsze środek trwały należący do współmałżonka może być przez nas zaewidencjonowany, w pełnej wartości.

Wartość początkowa może ulec zmianie w kilku sytuacjach: kiedy środek zostanie ulepszony, gdy nastąpi aktualizacja wyceny, bądź, jeśli poprzednia wycena okaże się nieprawidłowa i będzie wymagać poprawki.

Auto i niszczarka

Kilka słów o amortyzacji

Amortyzacja pozwala rozłożyć w czasie koszty nabycia środków trwałych. Możemy wybrać jedną z kilku metod amortyzacji: liniową, degresywną czy jednorazową (pomoc de minimis). Stawki uzależnione są m.in. od wybranej metody oraz rodzaju środka; niekiedy ustalane są indywidualnie.

Amortyzacja – 5 sposobów na obniżenie podatku dochodowego

Amortyzację rozpoczynamy w miesiącu następującym po miesiącu, w którym środek ujęto w ewidencji. Kończymy – gdy dojdzie do zrównania wartości początkowej z wartością dokonanych odpisów.

Amortyzacja może być zakończona wcześniej w kilku przypadkach. Jeśli środek ulegnie zniszczeniu, sporządzamy protokół likwidacyjny. Jeśli zdecydujemy się na jego sprzedaż zanim minie pół roku od chwili zakupu, musimy wystawić fakturę i zapłacić podatek.

Wyjątkiem jest sprzedaż nieruchomości oraz praw majątkowych – tu przychód powstaje przy okresie do 5 lat od zakupu lub wybudowania. Pamiętajmy, że w przypadku środka, który nie był do końca zamortyzowany, możemy niezamortyzowaną część uznać za koszt. Istnieje również możliwość sprzedaży środka trwałego po uprzednim wycofaniu go z działalności. Musi jednak minąć aż 6 lat, by móc sprzedać taki środek bez płacenia podatku.

Jeżeli zdecydujemy się na zawieszenie działalności, amortyzacja również zostanie wstrzymana. Wyjątkiem jest sytuacja, w której środek trwały jest niezbędny do zabezpieczenia bądź zachowania źródła przychodów.

Załóż testowe konto i korzystaj za darmo!

  • Kontaktuj się z naszymi specjalistami od poniedziałku do soboty w godzinach 7 – 22.
  • Przekonaj się, że wystawianie faktur i dbanie o porządek w dokumentach jest proste!

Załóż konto

W razie pytań lub wątpliwości dotyczących artykułu zachęcamy do pozostawienia komentarza. Odpowiedzi udzieli autorka wpisu.