Jakie nagrody i dodatki dla pracownika zaliczają się do świadczeń niepieniężnych i kiedy trzeba je rozliczyć w ZUS?
Przepisy określają kategorię przychodów pracowniczych dość obszernie, ujmując w nich także nieodpłatne lub częściowo odpłatne świadczenia. Czym one są i kiedy nieodpłatne świadczenia są przychodem pracownika z tytułu umowy o pracę? Kiedy należy wliczyć je do podstawy obliczania składek ZUS? Przeczytaj koniecznie!
Przychód pracownika
Zgodnie z przepisami przychodem z tytułu zawartej umowy z pracownikiem są wszelkie wypłaty pieniężne na jego rzecz, przede wszystkim:
- wynagrodzenie zasadnicze,
- wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych,
- dodatki do wynagrodzeń,
- nagrody,
- ekwiwalent za niewykorzystany urlop oraz
- wszelkie inne kwoty bez względu na to, czy ich wartość została z góry określona.
Dodatkowo jednak w kategorii przychodów pracownika ujęte zostały świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika oraz wartość nieodpłatnych lub częściowo płatnych świadczeń. To właśnie tej kategorii przychodów przyjrzymy się dziś bliżej.
Nieodpłatne lub częściowo płatne świadczenia
Oprócz wypłaty środków pieniężnych dla pracownika pracodawca może także przyznać różnego rodzaju nagrody, dodatki, które nie mają charakteru pieniężnego. Mogą one być całkowicie lub częściowo finansowane przez pracodawcę. Mogą być przyznawane za dobre wyniki w pracy, mogą mieć charakter świadczenia mającego na celu motywację pracowników. Bez względu na charakter takiego świadczenia trzeba mieć na uwadze, że w większości przypadków od wartości takich świadczeń należy rozliczyć składki ZUS.
Nieodpłatne świadczenia a przychód
Niepieniężne świadczenia przyznane przez pracodawcę to najczęściej nagrody rzeczowe, pakiety medyczne, ubezpieczenie finansowane przez pracodawcę, które są przyznane konkretnemu pracownikowi. Wówczas nie ma żadnych wątpliwości, że owe świadczenia stanowią przychód pracownika z tytułu umowy o pracę i należy wliczyć ich wartość do podstawy składek ZUS w miesiącu, w którym pracownik je otrzymał. Co jednak ze świadczeniami, które nie mają tak indywidualnego charakteru? Czy zapewniany przez pracodawcę koszt szkolenia, czy też finansowane przez niego spotkania integracyjne powinny być w jakiś sposób oszacowane i przypisane konkretnemu pracownikowi jako jego przychód?
Przychody zwolnione z ZUS – część 1 i część 2
Opinia Trybunału Konstytucyjnego
Z pomocą w określeniu co może stanowić nieodpłatne świadczenie przychodzi opinia Trybunału Konstytucyjnego. Wg niej o nieodpłatnych świadczeniach można mówić, jeśli ich otrzymanie spowoduje zwiększenie aktywów pracownika lub spowoduje rzeczywistą oszczędność w wydatkach pracownika. Muszą również być spełnione następujące warunki:
- świadczenia te zostały spełnione za zgodną pracownika i skorzystał z nich dobrowolnie,
- zostały one spełnione w interesie pracownika i przyniosły mu korzyść w postaci zwiększenia aktywów lub zmniejszenia wydatków, jakie musiałby ponieść oraz
- korzyść jest wymierna i przypisana do konkretnego pracownika.
Przykład 1
Pracownik w umowie o pracę ma zawarte stałe wynagrodzenie w wysokości 3 500 zł brutto. W ramach nagrody za dobre wyniki pracy pracodawca sfinansował pracownikowi 3-dniowy wyjazd o wartości 600 zł. W takim wypadku ustalając podstawę składek pracodawca powinien powiększyć kwotę 3 500 zł o wartość wycieczki. Składki powinny zostać naliczone od kwoty 4100 zł.
Przykład 2
W miesiącu wrześniu 2017 pracodawca, który zatrudnia 20 pracowników zorganizował dla swoich nich spotkanie integracyjne. Jego organizacja wiązała się z kosztem 1000 zł. W tym samym miesiącu podjął decyzję o tym, że będzie finansował ze swoich środków koszt ubezpieczenia w wysokości 50 zł.
Czy obliczając wynagrodzenie pracodawca powinien uwzględnić koszt spotkania integracyjnego i ubezpieczenia?
Spotkanie integracyjne według wspomnianej opinii Trybunału Konstytucyjnego, nawet jeśli przyjmie się dobrowolność udziału pracownika, nie stanowi przychodu pracowniczego. Nie można bowiem założyć, że gdyby nie pracodawca, to pracownik sam poniósłby wydatek na uczestnictwo w takiej imprezie. Mając na uwadze powyższe nie występuje tu przysporzenie w postaci zaoszczędzenia wydatku.
Co do ubezpieczenia jego wartość stanowić będzie nieodpłatne świadczenie stanowiące przychód pracowniczy i będzie podlegało zarówno składkom ZUS, jak i będzie opodatkowane podatkiem dochodowym. Będzie rozliczone dokładnie tak samo jak wartość pieniężna wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę. Ubezpieczenie spełnia bowiem wszystkie warunki, wspomniane powyżej. Stanowi przysporzenie w postaci zaoszczędzenia wydatku, jest dobrowolnym świadczeniem oraz jest wymierne i przypisane do konkretnego pracownika.
Wyjątek
Bywają sytuacje, w których pracodawca tylko częściowo pokrywa koszt ubezpieczenia lub pakietu medycznego. Pozostałą część finansuje pracownik. W tym przypadku tego typu świadczenia mogą być zwolnione z podstawy oskładkowania.
Zgodnie z aktualnymi przepisami do podstawy wyliczenia składek nie wlicza się bowiem korzyści materialnych wynikających z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegających na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji. Zatem jeśli powyższe warunki są spełnione i zapewnienie pakietu medycznego, czy kosztu ubezpieczenia lub innych świadczeń wypływa wprost z zapisów regulaminu wynagradzania, a pracownik ponosi częściowo odpłatność za te świadczenia, wartość świadczenia w części finansowanej przez pracodawcę nie zostanie wliczona do podstawy obliczania składek.
Przetestuj bezpłatnie aplikację inFakt!
- Kontaktuj się z księgowymi od poniedziałku do soboty w godzinach 7-22
- Używaj aplikacji www i mobilnej 24h na dobę
- Udostępniaj faktury księgowemu
W razie pytań lub wątpliwości dotyczących artykułu zachęcamy do pozostawienia komentarza. Odpowiedzi udzieli autor wpisu.
Instrukcje dotyczące ujęcia zdarzeń gospodarczych w aplikacji inFakt znajdują się na naszej bazie wiedzy.
Podziel się nim ze znajomymi
