Jaka jest stawka VAT na usługi budowlane?
Usługi budowlane oraz budowlano-remontowe standardowo podlegają 23% VAT. Przepisy o VAT robią wyjątek dla budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Kiedy zatem można zastosować 8% VAT na usługi budowlane?
Niższa stawka VAT na usługi budowlane
Obniżoną 8% stawkę VAT na usługi budowlane stosuje się w przypadku dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części, zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.
Zgodnie z ustawą o VAT obiektami objętymi społecznym programem mieszkaniowym są:
- obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych,
- lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych
- budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych.
W związku z tym, aby zastosować stawkę VAT 8 % przy remoncie obiektów budownictwa mieszkaniowego konieczne jest spełnienie dwóch warunków:
- zakres prac musi dotyczyć remontu lub budowy oraz
- budynki lub ich części, w których prace będą realizowane, muszą być zaliczane do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.
Jak ustalić stawkę VAT na fakturze?
Definicje poszczególnych robót
Obniżoną stawkę VAT stosuje się do budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy budynków mieszkalnych.
W prawie budowlanym znajdujemy definicje poszczególnych prac:
- budowa to wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowa, rozbudowa i nadbudowa obiektu,
- przebudowa to wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych budynku, z wyjątkiem kubatury, powierzchni, wysokości, długości, szerokości i liczby kondygnacji,
- remontem są wszelkie roboty budowlane wykonywane w istniejącym budynku służące odtworzeniu stanu pierwotnego (z wyjątkiem bieżącej konserwacji), dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym,
- modernizacja oznacza unowocześnienie i usprawnienie obiektu, prowadzące do zwiększenia jego wartości użytkowej, a więc obejmuje większy zakres i skutek prac niż remont.
Stawka VAT na usługi budowlane a powierzchnia domu
Do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym nie zalicza się:
- budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m2
- lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m2.
Oznacza to, że prace budowlane mogą zostać objęte:
- stawką 8%, przy powierzchni, która mieści się w limicie
- stawkami 8% i 23%, jeżeli powierzchnia ten limit przekracza.
W przypadku przekroczenia limitu konieczne jest ustalenie współczynnika powierzchni, która będzie objęta stawką obniżoną.
Trzeba ustalić wartość prac, która odpowiada udziałowi powierzchni użytkowej zakwalifikowanej do budownictwa społecznego w całkowitej powierzchni użytkowej i wszystkie prace w nieruchomości opodatkować wyznaczoną proporcją. Przedsiębiorca wystawiając fakturę rozbija kwotę na dwie stawki.
Na przykład przy remoncie domu o powierzchni 350 m2 ustalamy współczynnik proporcji:
300 * 100 / 350 = 86 %.
Przy założeniu, że należność za usługę wynosi 20 000 zł, na wystawionej fakturze wartość, dla której stosuje się stawkę 8% wyniesie 17 200 zł, a wartość dla której zastosujemy stawkę 23% 2 800 zł.
Zasada ta nie obowiązuje w budynkach wielorodzinnych. Jeżeli obiekt nie jest domem jednorodzinnym ani lokalem mieszkalnym, prace związane z jego budową są opodatkowane stawką 8% VAT.
Remont budynku mieszkalnego
Wyjaśnienia wymaga również kwestia zastosowania obniżonej stawki VAT w przypadku remontu budynku mieszkalnego, w którym znajdują się również lokale użytkowe.
W tym przypadku ważny będzie przedmiot umowy, czyli wskazanie, że prace dotyczą budynku mieszkalnego jako całości, a nie jego poszczególnych części, na przykład oddzielnie lokali użytkowych.
Przykładowo, jeżeli przedsiębiorca remontuje klatki schodowe w budynku wielorodzinnym, w którym znajduje się 50 mieszkań i kilka lokali usługowych, w sytuacji zawarcia umowy na remont całego obiektu spełniającego wymogi budynku mieszkalnego usługa będzie opodatkowana stawką 8 % VAT.
Najlepsza forma opodatkowania dla firmy budowlanej
Roboty instalacyjne
Niższą stawką VAT objęte są również wszelkie prace instalacyjne.
Będą to zarówno instalacje, bez których niemożliwe jest oddanie budynku do użytkowania, a więc na przykład gazowa, elektryczna, kanalizacyjna, grzewcza, ale również alarmowa.
Montaż instalacji alarmowej ma bowiem na celu jego ulepszenie. Będzie to więc usługa modernizacyjna, trwale zwiększająca jego wartość użytkową budynku.
Dostawa towaru a usługa remontowa
Zdarza się, że firma wykonująca remont budynku mieszkalnego dostarcza również materiały. Kluczowe jest wtedy ustalenie, co jest przedmiotem sprzedaży: świadczenie usługi czy dostawa towarów.
Jeżeli wykonawca sprzedaje właścicielowi lokalu materiały budowlane, a następnie wykorzystując je wykonuje usługę modernizacyjną lub remontową, to musi zastosować dwie stawki VAT: 23 % przy sprzedaży materiałów i 8 % przy świadczeniu usługi remontowej, spełniającej warunki do zastosowania obniżonej stawki VAT.
Organy podatkowe przystają z reguły na opodatkowanie usługi budowlanej wraz z dostarczaniem materiałów stawką 8 %.
Przy analizowaniu takiego świadczenia trzeba ustalić, co jest elementem dominującym. Jeżeli mamy do czynienia z kompleksową usługą, do wykonania której zużyto materiały, to właśnie ta usługa ma charakter dominujący i ona, a nie sprzedaż materiałów jest przedmiotem dostawy.
Ważne, aby w umowie opisać, że dostarczana jest usługa budowlana, a nie poszczególne elementy.
Załóż bezpłatne konto i korzystaj!
- Kontaktuj się z księgowymi od poniedziałku do soboty w godzinach 7 – 22
- Czytaj praktyczny newsletter
- Testuj księgowość online i fakturowanie – za darmo!
Jeśli masz pytania o stawkę VAT na usługi budowlane – zapraszamy, zostaw w komentarzach lub napisz do nas na info@infakt.pl.
Podziel się nim ze znajomymi
