PIT-2 – kompendium wiedzy, czyli wszystko co musisz wiedzieć
PIT-2 jest jednym z dokumentów, jakie wypełnia pracownik w momencie rozpoczęcia zatrudnienia. Zawiera istotne informacje dotyczące poboru zaliczek na podatek dochodowy. Od 2023 r. na skutek zmian wprowadzonych przez przepisy Polskiego Ładu, znacząco zmieniło się znaczenie i zakres informacji w nim zawartych. Czym jest nowy dokument PIT-2 i w jakim celu się go stosuje?
Co to jest PIT-2?
Każdy z nas płaci podatki. Czasem płaci je w naszym imieniu pracodawca, na przykład wtedy, gdy jesteśmy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę. Zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym, każdy pracodawca pełni funkcję płatnika podatku dochodowego. Oznacza to, że ma on za zadanie prawidłowo ustalić wysokość zaliczek na podatek PIT, następnie pobrać je od wynagrodzenia pracownika i odprowadzić do urzędu skarbowego. W ten sposób pracownik, zostaje zwolniony z obowiązku comiesięcznego rozliczania się ze swoim urzędem skarbowym.
Jednak, aby było możliwe prawidłowe wykonanie obowiązków płatnika, konieczne jest posiadanie niezbędnych informacji. W tym celu podatnik (pracownik) składa do swojego płatnika (pracodawcy) druk PIT-2, którego pełna nazwa to „Oświadczenia/Wnioski podatnika dla celów obliczania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy”.
Kto składa PIT-2 ?
Druk PIT-2 do swojego płatnika powinien złożyć, każdy podatnik otrzymujący przychody z tytułu
- zatrudnienia na umowę o pracę
- ze stosunku służbowego
- ze spółdzielczego stosunku pracy
- z pracy nakładczej
- z wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej
- z zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłaconego przez zakład pracy
- z umów cywilnoprawnych, czyli z umowy zlecenie i umowy o dzieło
- z kontraktów menadżerskich
- z umów o zarządzanie
Warto wiedzieć, że na skutek zmiany przepisów Polskiego Ładu, oświadczenie PIT-2 mogą złożyć również osoby współpracujące z płatnikiem na podstawie umowy zlecenie i umowy o dzieło.
W jakim celu składa się PIT-2?
Dzięki informacjom zawartym na druku PIT-2, płatnik otrzymuje niezbędne dane, potrzebne do ustalenia należnej zaliczki na podatek dochodowy. Występują bowiem okoliczności, których uwzględnienie już w trakcie roku podatkowego, a nie dopiero w zeznaniu rocznym, może przełożyć się np. na comiesięczne zmniejszenie wysokości zobowiązań podatkowych.
Wszystkie osoby fizyczne, które nie prowadzą działalności gospodarczej, są opodatkowane według skali podatkowej. Czyli płatnik, ustalając należną zaliczkę na PIT, musi wziąć pod uwagę właściwą stawkę podatku dochodowego
- według pierwszego progu podatkowego do 120 000 zł wysokość podatku dochodowego to 12%
- według drugiego progu podatkowego od nadwyżki uzyskanych dochodów ponad 120 000 zł konieczna jest zapłata podatku według stawki 32%
Kwota wolna od podatku
Cechą charakterystyczną skali podatkowej jest również kwota wolna od podatku, która od 2022 r. wynosi 30 000 zł. W praktyce jest to kwota, do wysokości której podatnik nie płaci podatku dochodowego. Płatnik ma prawo, uwzględnić ją już w trakcie roku w pobieranych zaliczkach na PIT, aż do wysokości kwoty zmniejszającej podatek.
Kwota zmniejszająca podatek
Można powiedzieć, że kwota zmniejszająca podatek to podatek od kwoty wolnej, ponieważ jest to 12% z 30 000 zł, co daje wartość 3 600 zł. Miesięcznie jest to natomiast kwota 300 zł.
Oznacza to, że płatnik w trakcie roku podatkowego może co miesiąc pomniejszać zaliczkę na podatek dochodowy o kwotę 300 zł.
Do kwoty zmniejszającej podatek ma zastosowanie również kolejna zmiana w ramach Polskiego Ładu, która obowiązuje od stycznia 2023 r. Zgodnie z nowymi przepisami kwota wolna może zostać podzielona i tym samym rozliczana jednocześnie u maksymalnie trzech płatników. Dotyczy to również płatników, u których jesteśmy zatrudnieni na podstawie umowy zlecenie czy o dzieło. Odbywa się to w następujący sposób
- 1/12 – w przypadku zatrudnienia na podstawie jednej umowy albo kilku umów, ale kwota zmniejszającą podatek będzie rozliczana tylko u jednego płatnika (300 zł miesięcznie)
- 1/24 – w przypadku dwóch (lub więcej) umów, a kwota zmniejszająca podatek będzie rozliczana po równo u dwóch płatników (150 zł miesięcznie)
- 1/36 – w przypadku trzech (lub więcej) umów, a kwota zmniejszająca podatek będzie rozliczana po równo u trzech płatników (100 zł miesięcznie)
Kiedy złożyć PIT-2?
Druk PIT-2 należy złożyć przed rozpoczęciem pracy u danego płatnika. Obecnie oświadczenie to można złożyć również w trakcie roku, z chwilą wystąpienia okoliczności, które spowodowały konieczność wprowadzenia zmiany.
Raz złożone oświadczenie obowiązuje do odwołania, o czym należy pamiętać, jeśli wystąpi konieczność wprowadzenia modyfikacji. Wyjątkiem jest jedynie oświadczenie o niepobieraniu zaliczek na podatek dochodowy, gdy przewidujemy, że nasze dochody nie przekroczą kwoty wolnej od podatku. Oświadczenie takie należy wówczas złożyć oddzielnie na każdy rok podatkowy.
Co ważne, oświadczenie obowiązuje od początku kolejnego miesiąca, po miesiącu, w którym zgłoszono zmianę.
W jakiej formie należy złożyć PIT-2?
Udostępniony przez Ministerstwo Finansów druk oświadczenia PIT-2 jest jedynie wzorem. Jednak zgodnie z przepisami taka deklaracja powinna być złożona przez podatnika w formie pisemnej. Możliwe jest oczywiście zastosowanie dostępnego formularza albo w inny – przyjęty u danego płatnika – sposób.
Zakres informacji przekazywanych w PIT-2
W zaproponowanym przez Ministerstwo Finansów wzorze druku PIT-2 wyszczególniono wszystkie istotne okoliczności, które mogą mieć wpływ na ustalanie miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy. W dokumencie tym możesz poinformować płatnika o różnych kwestiach.
Część C
Wypełnisz ją jeśli jesteś zatrudniony np. na umowie o pracę, zlecenie lub o dzieło i chcesz korzystać z miesięcznego odliczania kwoty zmniejszającej podatek. Jednocześnie deklarujesz, o jaką część kwoty zmniejszającej podatek płatnik ma obniżać twoją zaliczkę na podatek dochodowy.
Część D
Część tę wypełnisz, jeśli masz przyznane prawo do renty lub emerytury. W takim przypadku organ, który wypłaca emeryturę lub rentę, rozlicza kwotę zmniejszającą podatek. Jednocześnie masz prawo określić, o jaką część kwoty zmniejszającej podatek chcesz obniżać swoje zaliczki u danego pracodawcy. Masz do wyboru 2 opcje.
- Pole 1/24 zaznaczysz, jeśli oprócz pobierania renty lub emerytury masz przynajmniej jedną umowę i chcesz odliczać kwotę wolną od podatku w połowie przez organ rentowy i u jednego pracodawcy
- Pole 1/36 zaznaczysz, jeśli oprócz pobierania renty lub emerytury masz przynajmniej dwie umowy i chcesz odliczać kwotę wolną od podatku w 3 równych częściach przez organ rentowy oraz u dwóch pracodawców (po 100 zł)
Część E
Część E wypełnisz, jeśli przysługuje Ci prawo do rozliczania wspólnie z małżonkiem lub jako rodzic samotnie wychowujący dziecko. Dzięki temu oświadczeniu możliwe jest zastosowanie podwójnej kwoty zmniejszającej podatek lub przez cały rok opłacanie PIT według pierwszego progu podatkowego.
Część F
Wypełnisz te dane, jeśli mieszkasz poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy i w związku z tym możesz stosować podwyższone koszty uzyskania przychodów.
Część G
Uzupełnij tę część, jeśli w trakcie roku chcesz skorzystać z ulgi na powrót, ulgi dla rodzin 4+ albo z ulgi dla pracujących seniorów.
Część H
Podaj dane, jeśli masz mniej niż 26 lat, ale chcesz zrezygnować z przysługującej Ci ulgi dla młodych.
Część I
Tę część wypełnisz, jeśli wykonujesz pracę twórczą z przeniesieniem praw własności, ale nie chcesz, aby przy obliczaniu Twojego wynagrodzenia stosowano podwyższone do 50% koszty uzyskania przychodów.
Część J
Podaj dane, jeśli przewidujesz, że w danym roku podatkowym Twoje łączne dochody nie przekroczą 30 000 zł, kwoty wolnej od podatku.
W każdej z wymienionych części możesz również odwołać złożone wcześniej oświadczenie w danym zakresie.
Czy PIT-2 jest obowiązkowy?
Podatnik ma prawo uwzględnić wymienione okoliczności w kwocie obliczanych zaliczek na podatek dochodowy. Jest to jednak jego prawo, a nie obowiązek. W sytuacji, gdy z niego nie skorzysta, rozliczy je dopiero w zeznaniu rocznym, w którym wykaże najwyżej kwotę podatku dochodowego do zwrotu.
Ważne
W sytuacji, gdy pracownik nie zmieni złożonego wcześniej oświadczenia, a w efekcie w trakcie roku będzie płacił mniejsze niż powinien zaliczki na podatek dochodowy, to w zeznaniu rocznym wystąpi konieczność wyrównania kwoty należnego podatku i powstanie kwota do dopłaty.
Kto ponosi odpowiedzialność za oświadczenie PIT-2?
Wniosek PIT-2 jest dodatkowym ułatwieniem, ale całą odpowiedzialność za składane oświadczenie ponosi podatnik. To on bowiem informuje płatnika podatku dochodowego o wszystkich okolicznościach, które w jego przypadku mają wpływ na wysokość pobieranych zaliczek na PIT.
Tym samym to również na podatniku spoczywa obowiązek poinformowania płatnika o wszelkiego rodzaju zmianach, które wpływają na konieczność zaktualizowania sposobu ustalania zaliczek.
PIT-2 a działalność gospodarcza
We wzorze PIT-2 obowiązującym od stycznia 2023 r., nie ma już oświadczenia podatnika, o nieprowadzeniu działalności gospodarczej.
Czyli jeżeli jesteś przedsiębiorcą, również możesz złożyć do swojego pracodawcy oświadczenie PIT-2. Jednak pamiętaj, że jeżeli będziesz równolegle prowadził działalność gospodarczą opodatkowaną według skali podatkowej i osiągał przychody np. z umowy o pracę, to pomniejszając zaliczkę na podatek dochodowy z dwóch źródeł, w twoim zeznaniu rocznym PIT może powstać niedopłata podatku dochodowego.
Podsumowanie
Oświadczenie PIT-2 jest to dokument, którego złożenie pozwoli Ci na zmniejszenie kwoty wpłacanych zaliczek na podatek dochodowy w trakcie roku podatkowego. Należy jednak pamiętać o wszystkich okolicznościach, które wpływają na wysokość podatku dochodowego, ale również o konieczności aktualizacji oświadczenia zgodnie ze stanem rzeczywistym.
Zamów rozmowę z Księgowym inFaktu
Podziel się nim ze znajomymi
