Skala podatkowa 2023, czyli podatek na zasadach ogólnych. Na czym polega?

Paulina Włodarczyk

Wybór właściwej formy opodatkowania to jedna z ważniejszych decyzji, jakie musisz podjąć podczas zakładania firmy. Podstawową opcją jest tzw. skala podatkowa. Stawki podatku wynoszą tu 12% i 32% i są zależne od wysokości Twojego dochodu. Ta forma jest dostępna dla wszystkich przedsiębiorców bez żadnych ograniczeń. Pozwala także korzystać z wielu ulg podatkowych.

Czym jest skala podatkowa?

Skala podatkowa nazywana jest inaczej podatkiem na zasadach ogólnych. Jest to forma opodatkowania, pod którą podlegają wszystkie osoby osiągające dochody. Chodzi tu zarówno o przedsiębiorców, którzy nie zdecydują się na inną formę opodatkowania, jak i osoby zatrudnione na podstawie umów (o pracę, zlecenie, dzieło). 

Wysokość podatku zależy od osiągniętego dochodu. Gdy mieści się on w pierwszym progu podatkowym (do kwoty nieprzekraczającej 120 tys. zł), podatek wylicza się według stawki 12%. Kiedy jednak przekroczy on ten pułap, konieczne jest zastosowanie stawki 32%.

Kto może skorzystać ze skali podatkowej? 

Skala podatkowa to podstawowa forma opodatkowania i może z niej skorzystać każdy przedsiębiorca. Dodatkowo jest to domyślna forma opodatkowania dla Twojej działalności gospodarczej. Oznacza to, że w momencie jej rejestracji nie musisz zgłaszać tego wyboru do urzędu skarbowego. Dochód z działalności gospodarczej zostanie automatycznie opodatkowany według skali podatkowej. 

box-icon

Ważne

Natomiast z opodatkowania na zasadach ogólnych musisz bezwzględnie skorzystać, jeżeli w działalności gospodarczej świadczysz pracę dla swojego byłego lub obecnego pracodawcy, gdzie zakres czynności jest tożsamy z czynnościami wykonywanymi w ramach umowy o pracę.

Warto przeprowadzić kalkulację, która z dostępnych form opodatkowania będzie dla Ciebie najkorzystniejsza. W tym celu możesz posłużyć się naszym kalkulatorem B2B na 2023 rok.

Wysokość podatku dochodowego według skali podatkowej

Skala podatkowa jest to podatek o charakterze progowym. Składa się z dwóch stawek podatku, czyli dwóch progów podatkowych. Są one zależne od wysokości osiągniętego rocznego dochodu:

  • do 120 tys. zł – jeżeli Twój dochód nie przekroczył w roku tej kwoty, to jest on opodatkowany według stawki 12%; 
  • powyżej 120 tys. zł – po przekroczeniu pierwszego progu, nadwyżka osiągniętych dochodów ponad 120 tys. zł jest opodatkowana według stawki 32%. 

Przy opodatkowaniu skalą podatkową ważna jest również tzw. kwota wolna od podatku, która wynosi 30 tys. zł. Oznacza ona, że dochód do tej wysokości nie jest objęty podatkiem dochodowym.

box-icon

Warto wiedzieć

Przy skali podatkowej podatek zapłacisz dopiero, gdy Twój dochód przekroczy 30 tys. zł.

Składka zdrowotna przy opodatkowaniu według skali podatkowej

Na zasadach ogólnych składka zdrowotna stanowi 9% od dochodu z miesiąca poprzedniego. Jej wysokość nie może być mniejsza niż 9% minimalnego wynagrodzenia określonego na dany rok podatkowy. W 2023 roku wynosi ona 314,10 zł. Co ważne zapłaconej składki zdrowotnej nie można odliczyć od podatku ani od dochodu, czy zaliczyć jej do kosztów podatkowych. Tym samym nie wpływa ona na wysokość podatku dochodowego. 

Składka zdrowotna 2023 na skali podatkowej

Z jakich ulg skorzystasz na skali podatkowej w 2023 roku? 

Rozliczając się na skali podatkowej, masz prawo do skorzystania z wielu ulg podatkowych, np.:

Możliwość wspólnego rozliczenia z małżonkiem 

Skala podatkowa daje prawo do wspólnego rozliczenia małżonków. Może okazać się to dla Ciebie korzystnym rozwiązaniem, jeśli jedno z was osiąga dochody z drugiego progu podatkowego, a druga osoba nie przekracza pierwszego progu lub nie wykazuje wcale dochodu. Przy wspólnym rozliczeniu otrzymujecie łączny limit dochodów w pierwszym progu do 240 tys. zł. Dopiero po przekroczeniu tej kwoty zapłacicie podatek według wyższej stawki. Wspólnie rozliczycie się, jeśli pozostajecie w związku małżeńskim co najmniej jeden dzień w roku. 

Jednak ze wspólnego rozliczenia możecie skorzystać jedynie, jeśli jesteście opodatkowani wyłącznie według skali podatkowej. Tym samym, jeśli Twój małżonek prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym lub ryczałtem to, nawet jeśli w tym samym czasie otrzymuje wynagrodzenie np. z umowy o pracę, nie możecie rozliczyć się wspólnie.

Zalety i wady opodatkowania skalą podatkową 

Analizując i podsumowując cechy tej formy opodatkowania, można wskazać zarówno jej zalety, jak i wady. Są to przede wszystkim:

Zalety opodatkowania według skali podatkowej

  • 30 tys. zł kwoty wolnej od podatku;
  • Podatek płacony od dochodu, a więc prawo do pomniejszenia przychodów o koszty działalności gospodarczej;
  • Możliwość wspólnego rozliczenia małżonków;
  • Możliwość skorzystania z wielu ulg podatkowych;
  • Możliwość rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko;
  • Możliwość rozliczania zaliczek uproszczonych;
  • Możliwość rozliczenia straty z lat poprzednich;
  • Złożenie jednego zeznania przy różnych źródłach przychodu.

Wady skali podatkowej

  • Po przekroczeniu kwoty dochodu 120 tys. zł. stawka wzrasta do 32%;
  • Składka zdrowotna w wysokości 9% od dochodu;
  • Brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej;
  • Konieczność sumowania wszystkich przychodów z różnych źródeł i zastosowanie jednego limitu 120 tys. zł dla pierwszego progu;
  • Większa liczba formalności ze względu na prowadzenie Książki Przychodów i Rozchodów.

Jak rozliczany jest podatek dochodowy na zasadach ogólnych? 

Gdy prowadzisz działalność gospodarczą, w trakcie roku musisz ustalić i zapłacić zaliczki na podatek dochodowy. 

Zaliczki możesz obliczać za okresy miesięczne lub – pod pewnymi warunkami – kwartalne. Z rozliczeń kwartalnych możesz skorzystać, jeżeli rozpoczynasz działalność gospodarczą lub jesteś małym podatnikiem.

Zaliczkę opłacasz do 20. dnia następnego miesiąca po zakończonym miesiącu lub kwartale. Wpłaty zaliczek dokonujesz na swój indywidualny mikrorachunek podatkowy. 

Jak obliczyć zaliczkę na podatek dochodowy? 

Zaliczka na podatek ustalana jest narastająco od początku roku. Natomiast wartość podatku zaokrąglana jest zawsze do pełnych złotych.

Krok 1ustal dochód do opodatkowania – od osiągniętych przychodów odejmij poniesione koszty (liczymy zawsze od początku roku, czyli narastająco);

Krok 2dochód możesz pomniejszyć o odliczenia np. o zapłacone składki społeczne, których nie zaliczyłeś do kosztów podatkowych;

Krok 3ustal wartość podatku od początku roku:

  • jeżeli podstawa opodatkowania nie przekracza 120 tys. zł, pomnóż ją przez stawkę podatku 12% i odejmij kwotę zmniejszającą podatek 3600 zł; 
  • jeżeli Twój dochód przekracza 120 tys. zł, to nadwyżkę pomnóż przez stawkę 32%, a do otrzymanego wyniku dodaj kwotę 10 800 zł (90 000 x 12%);

Krok 4ustal kwotę do zapłaty – od wartości podatku odejmij kwoty zapłaconych zaliczek od początku roku.

Wyliczenie podatku dochodowego na zasadach ogólnych
Podstawa obliczenia podatkuPodatek wynosi
Dochód do 120 tys. zł12% minus kwota zmniejszająca podatek 3600 zł
Dochód ponad 120 tys. zł10 800 zł + 32% nadwyżki ponad 120 tys. zł

Po zakończeniu roku podatkowego, jako podatnik podatku dochodowego na zasadach ogólnych, jesteś zobowiązany do wykonania rozliczenia rocznego na druku PIT-36. Dodatkowo konieczne jest załączenie druku PIT-B. Zeznanie roczne składasz do 30 kwietnia roku następnego. 

Inną formą rozliczania zaliczek jest metoda uproszczona. Możesz z niej skorzystać jednak tylko, jeśli w poprzednich latach rozliczałeś się na skali podatkowej. Wyboru tej formy dokonujesz w zeznaniu rocznym. Natomiast zaliczki opłacasz w wysokości 1/12 kwoty wynikającej z zeznania rocznego za rok podatkowy poprzedzający dany rok podatkowy lub za dwa lata wstecz (jeśli w roku poprzednim nie wykazałeś dochodu lub nie przekroczył on 30 tys. zł).

Skala podatkowa 2023 – podsumowanie

Wybór formy opodatkowania powinien być poprzedzony indywidualną analizy. Najlepiej w tym celu udać się do doradcy podatkowego, który na podstawie Twojej sytuacji doradzi, która będzie najlepsza.

O tym, czy korzystna będzie dla Ciebie skala podatkowa, decyduje m.in. wysokość Twojego dochodu, przysługujące Ci ulgi podatkowe oraz ewentualna wysokość stawki ryczałtu, jaką mógłbyś zastosować. Pamiętaj, że obecnie wybór formy opodatkowania nie ogranicza się jedynie do samego podatku dochodowego. Z formą opodatkowania związana jest również wysokość składki zdrowotnej. Dlatego należy to również uwzględnić w kalkulacji, w ten sposób ustalając łączny ciężar zobowiązań podatkowych i ZUS.

Zleć księgowość swojej firmy

Przetestuj za darmo aplikację inFakt.

Hasło musi zawierać:
  • 8 znaków lub więcej
  • Małe i wielkie litery
  • Przynajmniej jedną cyfrę
Dla bezpieczeństwa stwórz mocne hasło, którego nie używasz na innych stronach.

Bądź na bieżąco, obserwuj inFakt w Google News.


Paulina Włodarczyk
Księgowa inFakt. Księgowa z zamiłowania, a prywatnie żona i matka dwójki dzieci. Uwielbiam kryminały, a w pracy księgowego czuję się jak detektyw, który w świecie przepisów podatkowych znajduje właściwe rozwiązanie problemu. Moim najważniejszym celem jest pomoc w zrozumieniu skomplikowanej rzeczywistości podatkowej.