Jakie poboczne wydatki można uznać za koszt uzyskania przychodu, kiedy zarabia się na obrocie papierami wartościowymi?

Wypełniając PIT-38 podatnicy, którzy osiągnęli przychody ze sprzedaży papierów wartościowych, często zastanawiają się, jakie wydatki, poza kosztami nabycia akcji, można ująć w kosztach uzyskania przychodu. Po przykłady zapraszam do wpisu.

Jak ustalić przychód ze sprzedaży akcji?

Jednym ze źródeł przychodów w podatku od osób fizycznych są kapitały pieniężne.  Jak stanowi art. 17 ust. 1 pkt 6 lit a) pdof za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych. Przy ustalaniu wartości przychodów stosuje sie przepisy art. 19 pdof, który brzmi:
„Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.”
Koszty odpłatnego zbycia nie zostały zdefiniowane w ustawie jednak zgodnie z językowym rozumieniem są to wszystkie niezbędne wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne aby transakcja doszła do skutku bezpośrednio związane z czynnością sprzedaży.
PIT-8C

Jak ustalić koszty nabycia akcji?

Wydatki na nabycie akcji nie zostały zdefiniowane w ustawie jednak z doktryny wynika, że są to wszelkie wydatki warunkujące nabycie papierów wartościowych, bez których nabycie byłoby niemożliwe. Przykładem jest oczywiście zapłacona cena za nabyte papiery wartościowe a także opłaty notarialne, prowizja biura maklerskiego, podatek od czynności cywilnoprawnych.
W myśl art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy wydatki na nabycie akcji stają sie kosztem dopiero w momencie ich sprzedaży.

Inne koszty?

Poza kosztami nabycia akcji podatnik może wykazać koszty na zasadzie ogólnej zgodnie z art. 22 ust. 1,  jeśli wykaże związek przyczyno-skutkowy poniesienia danego wydatku z uzyskanym przychodem lub zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodu. Przykładem są koszty internetu dedykowanego do dokonywania operacji na giełdzie.

Jak opodatkować dochód?

Gdy ustalimy wartość przychodu pomniejszonego o koszty odpłatnego zbycia a także koszty nabycia akcji oraz koszty na zasadzie ogólnej uzyskany dochód musimy opodatkować stawką 19% zgodnie z art. 30b pdof. Więcej na temat opodatkowania zysków z akcji można przeczytać w tym artykule.

Stanowisko fiskusa

Z zapytaniem do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej zwrócił się Wnioskodawca, którego jedynym źródłem przychodów jest odpłatne zbywanie papierów wartościowych. Podatnik pytał, czy następujące wydatki, które ponosi, mogą stanowić koszty odpłatnego zbycia lub koszty uzyskania przychodu z kapitałów pieniężnych:

  1. koszty karty SIM przeznaczonej wyłącznie do celów związanych z inwestycjami prowadzonymi na giełdzie (łączenie się z internetową aplikacją domów maklerskich, działania na rachunkach bankowych, sprawdzanie notowań spółek);
  2. koszty procesu przeciwko dwóm spółkom, w których posiadał pakiety akcji, przeciwko uchwałom walnego zgromadzenia akcjonariuszy, które doprowadziły do spadku kursu akcji spółki (wpisy sądowe, obsługa prawna kancelarii wynajętej przez wnioskodawcę, doradztwo prawne, obsługa korespondencji sądowej);
  3. opłata członkowska w Stowarzyszeniu Inwestorów Indywidualnych, które m.in. udziela porad prawnych w zakresie inwestycji kapitałowych;
  4. dodatkowe opłaty na rzecz domu maklerskiego za: blokadę na rachunku celem wystawienia świadectwa depozytowego, zawiadomienia spółki w związku z uczestnictwie klienta w walnym zgromadzeniu akcjonariuszy, obsługę wezwań w trybie ustawy o publicznym obrocie papierami wartościowymi, wydawanie potwierdzeń sald na rachunkach, przesłanie odpowiedniego dokumentu pocztą;
  5. koszty ekspertyzy doradcy podatkowego odnośnie kosztów uzyskania przychodów ze zbycia kapitałów pieniężnych, na podstawie której wnioskodawca podjął określone decyzje inwestycyjne.

W odpowiedzi z dnia 07.02.2017 r sygn. 2461-IBPB-2-2.4511.979.2016.2.HS Dyrektor KIS stwierdził, że stanowisko podatnika jest częściowo prawidłowe a częściowo nieprawidłowe i odniósł się w poniższy sposób do poszczególnych wydatków:

  1. „Wnioskodawca może zaliczyć koszty internetu w tej części, w której służył on dokonywaniu operacji na giełdzie (tj. dla tych kart SIM, które służą dokonywaniu operacji na rachunkach) pod warunkiem, że rzeczywiście wykorzystywany był wyłącznie w celu prowadzenia transakcji na rynku kapitałowym. W przeciwnym wypadku bowiem, tj. gdyby wykorzystywany był także w innych celach, omawiany wydatek mógłby zostać zaliczony do kosztów podatkowych wyłącznie w ustalonej proporcji, w jakiej wykorzystywany byłby do dokonywania transakcji kapitałowych”;
  2. „koszty dotyczące powyższych postępowań zostały poniesione przez Wnioskodawcę jako akcjonariusza danych spółek giełdowych w celu zapewnienia właściwego reprezentowania swoich interesów z tytułu uczestniczenia w spółkach. Wydatki te nie mają jednak związku ani z nabyciem akcji, ani też z ich odpłatnym zbyciem w związku z czym nie mogą zostać zaliczone ani do kosztów uzyskania przychodów, nie mogą być też kosztem odpłatnego zbycia papierów wartościowych”;
  3. „Także składka członkowska w Stowarzyszeniu Inwestorów Indywidualnych nie może być uznana za koszt uzyskania przychodu. Ww. wydatki pozwalają Wnioskodawcy pogłębiać wiedzę z zakresu inwestowania na giełdzie papierów wartościowych, którą może wykorzystać nie tylko przy ściśle określonych inwestycjach”;
  4. „W odniesieniu do opłat związanych z czynnościami domu maklerskiego jak również opłat za przesłanie odpowiedniego dokumentu pocztą…, jeżeli w istocie były przypisane do danej transakcji i służyły nabyciu papierów wartościowych – mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodu, jeżeli natomiast były one konieczne aby mogło dojść do transakcji sprzedaży papierów wartościowych – w takim wypadku mogą zostać zaliczone do kosztów odpłatnego zbycia„, „Natomiast już związek przyczynowo-skutkowy poniesionego wydatku dotyczącego zawiadomienia spółki w związku z uczestnictwem w walnym zgromadzeniu akcjonariuszy z przychodem wydaje się znikomy i ewentualna konieczność poniesienia tego wydatku musiałaby być udowodniona przez Wnioskodawcę w prowadzonym postępowaniu dowodowym.”;
  5. „koszty doradztwa związanego ze sporządzeniem ekspertyzy w zakresie uznania określonych kosztów za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych…nie stanowią kosztów uzyskania przychodu, ani kosztów odpłatnego zbycia„.