System VIES — czym jest i do czego służy?

Patrycja Czarnota

System VIES, to niezbędnik każdego przedsiębiorcy, który prowadzi interesy na terenie Unii Europejskiej. Ta wyszukiwarka pozwala łatwo sprawdzić informacje o zagranicznych kontrahentach. Co to za system, jak działa i dlaczego jest ważny wśród przedsiębiorców?

Co to jest system VIES?

VIES (VAT Information and Exchange System) to wyszukiwarka uruchomiona przez Komisję Europejską. Jest to internetowy system wymiany informacji o VAT. Pozwala on sprawdzać numery identyfikacyjne VAT europejskich podmiotów gospodarczych, które są zarejestrowane dla potrzeb transakcji transgranicznych.

Mówiąc prościej, jest to system, w którym po numerze NIP UE możesz sprawdzić, czy kontrahent jest faktycznie zarejestrowany na potrzeby VAT UE. System podaje dwa typy informacji zwrotnej

  • informacja o VAT UE istnieje (numer aktywny) 
  • informacja o VAT UE nie istnieje (numer nieaktywny)

Sprawdź, kogo dotyczy rejestracja dla celów VAT UE.

System został uruchomiony dla ułatwienia i usprawnienia wymiany informacji związanych z podatkiem VAT między krajami członkowskimi UE. Jego głównym celem jest walka z oszustwami podatkowymi, zwłaszcza w kontekście handlu transgranicznego. 

Polskim odpowiednikiem systemu VIES jest Biała lista podatników VAT.

 

Zasady systemu VIES

Każdy podatnik VAT, który prowadzi transakcje z podmiotami zagranicznymi w zakresie wymiany usług lub towarów, ma obowiązek rejestracji do VAT UE w kraju, w którym prowadzi działalność gospodarczą. 

System VIES opiera się na współpracy między organami podatkowymi krajów członkowskich UE. Jednocześnie tworzy on jednolitą wyszukiwarkę, w której gromadzone są informacje o zarejestrowanych podatnikach. Dzięki temu organy podatkowe, ale i przedsiębiorcy mogą w prosty sposób weryfikować status podatnika i sprawdzać, czy dany podmiot jest uprawniony do korzystania chociażby z preferencyjnych stawek VAT w transakcjach międzykrajowych.

Tutaj sprawdzisz kontrahenta w systemie VIES.

Jak znaleźć się w systemie VIES?

W systemie VIES są zgromadzeni podatnicy zarejestrowani do VAT UE. Status czynnego podatnika w ramach VAT UE otrzymuje się po złożeniu odpowiedniego wniosku, dokładniej wniosku VAT-R do odpowiedniego urzędu skarbowego. Numer VAT UE to nic innego jak numer NIP z przedrostkiem „PL”. To właśnie tym numerem należy się posługiwać podczas każdej transgranicznej transakcji w obrębie UE.

box-icon

Pamiętaj

Rejestracja do VAT UE = Widoczność w bazie VIES

Korzyści płynące z systemu VIES 

System VIES daje wiele korzyści przedsiębiorcom, którzy go używają.

  • Redukcja oszustw podatkowych: system VIES stanowi istotne narzędzie w zwalczaniu oszustw podatkowych poprzez zapobieganie fałszowaniu danych w zakresie VAT
  • Łatwy dostęp do informacji: każde państwo członkowskie ma dostęp do bieżących danych dotyczących podatników VAT w innych krajach
  • Usprawnienie handlu transgranicznego: system VIES umożliwia szybką weryfikację statusu podatników VAT i zwiększa bezpieczeństwo i przejrzystość transakcji między krajami UE

Weryfikacja w systemie VIES

Weryfikacja w systemie VIES ma duże znaczenie przy rozliczeniach VAT. Ma bezpośredni wpływ na zastosowanie prawidłowej stawki VAT z tytułu dostawy towarów do UE. W sytuacji, w której sprzedajesz towar dla kontrahenta z UE, masz prawo zastosować stawkę 0%, gdy kontrahent widnieje w systemie VIES. Jest to jeden z warunków zastosowania obniżonej stawki.

Czytaj więcej o warunkach zastosowania stawki 0% przy WDT.

Działa to tak samo w drugą stronę, gdy polski przedsiębiorca chce dokonać zakupu od kontrahenta z UE. Najpierw musi sprawdzić, czy kontrahent jest widoczny w systemie VIES, aby móc skorzystać z obniżonej stawki VAT jako kupujący.

box-icon

Ważne

Siebie również możesz sprawdzić w systemie VIES. Warto robić to regularnie, ponieważ istnieje szansa wykreślenia, a naczelnik urzędu skarbowego nie ma obowiązku zawiadomienia przedsiębiorcy o tym fakcie.

Kiedy może dojść do wykreślenia podatnika z VAT UE

W niektórych przypadkach, mimo wcześniejszej rejestracji na potrzeby transakcji w ramach VAT UE, urząd może podjąć decyzję o wykreśleniu przedsiębiorcy. Dzieje się tak w kilku sytuacjach

  • w przypadku braku składania deklaracji JPK przez czynnych podatników 
  • w przypadku składania zerowych deklaracji JPK przez czynnych podatników
  • w przypadku braku składania deklaracji VAT UE przez podatników VAT czynnych oraz podatników zwolnionych
box-icon

Pamiętaj

Jeśli nie miała miejsca żadna transakcja zagraniczna, przedsiębiorca nie składa informacji VAT UE (tzw. zerowa informacja VAT UE). W takiej sytuacji nie grozi mu wykreślenie z VAT UE.

Status aktywnego podatnika w systemie VIES w niektórych sytuacjach jest konieczny. Z pewnością jest również zachętą dla innych podmiotów zagranicznych do zawierania transakcji z polskimi przedsiębiorcami. Warto zorientować się w zasadach w temacie transakcji unijnych w obrębie UE. Dzięki temu możesz łatwo korzystać z narzędzi takich jak system VIES.

Zamów rozmowę z Księgowym inFaktu

Hasło musi zawierać:
  • 8 znaków lub więcej
  • Małe i wielkie litery
  • Przynajmniej jedną cyfrę
Dla bezpieczeństwa stwórz mocne hasło, którego nie używasz na innych stronach.
Patrycja Czarnota
Absolwentka finansów i rachunkowości. Z pasji do finansów i kontaktu z ludźmi na co dzień staram się być najlepszą księgową dla moich Klientów w inFakcie. Moim celem jest rozjaśnienie księgowych zagadnień dla nowych przedsiębiorców, którzy dzięki mojej pomocy i wsparciu mogą skupić się na rozwoju biznesu.