Urlop ojcowski – wyłączne i samodzielne prawo ojca. Jak go uzyskać?
Powszechnie przyjęło się zakładać, że opieka nad nowo narodzonym dzieckiem i spędzanie z nim czasu jest domeną matek. Mało kto jednak ma świadomość tego, że w zapisach kodeksu pracy wskazuje się również specjalny urlop przysługujący ojcu. Dwutygodniowy urlop ojcowski możemy otrzymać po złożeniu odpowiedniego wniosku. Jakie dokumenty musimy złożyć, aby wniosek został faktycznie uznany?
Co o urlopie ojcowskim mówi kodeks pracy?
Informacje o urlopie ojcowskim możemy znaleźć bezpośrednio w treści Kodeksu Pracy. Przepisy jasno wskazują na to, że jest to uprawnienie rodzicielskie, jakie przysługuje wyłącznie ojcu. Jednocześnie jest to rozwiązanie dobrowolne, które możemy wykorzystać do określonego czasu po narodzinach dziecka. Jeśli ojciec nie skorzysta z takiej możliwości, urlop ten przepadnie.
Szczegółowe zapisy o urlopie rodzicielskim reguluje art. 182 par. 1 Kodeksu Pracy. Wskazują one na to, że do urlopu ojcowskiego jest uprawniony pracownik wychowujący dziecko – dotyczy to zarówno ojca biologicznego, jak i pracownika przysposabiającego lub adoptującego dziecko. Może on skorzystać z przysługującego urlopu ojcowskiego od urodzenia się dziecka aż do:
- ukończenia przez dziecko 24. miesiąca życia;
- do upływu 24. miesięcy od dnia, w którym doszło do uprawomocnienia się postanowienia orzekającego o przysposobieniu dziecka, a jednocześnie nie dłużej niż do ukończenia przez to dziecko 7. roku życia. Jeśli jednak podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, granicą jest ukończenie 10 roku życia.
W trakcie trwania urlopu ojcowskiego pracodawca nie może wypowiedzieć umowy pracownikowi.
Ile dni roboczych przysługuje w ramach urlopu ojcowskiego?
Warto wiedzieć, pełny wymiar urlopu ojcowskiego to 2 tygodnie niezależnie od tego, ile dzieci przyszło na świat. Jednocześnie, liczy się to jako 14 dni kalendarzowych. Co istotne, ojciec może skorzystać z przysługującego mu urlopu na dwa sposoby:
- Jednorazowo, wówczas urlop wynosi 14 dni;
- Dwukrotnie, urlopy po 7 dni.
Jak to wygląda w praktyce? Jeśli ojciec pracuje w standardowym wymiarze godzin od poniedziałku do piątku, przysługujący mu urlop ojcowski będzie trwać 10 dni roboczych i 4 dni weekendowe bądź dwa razy po 5 dni roboczych i 2 dni weekendowe. Za taki stan rzeczy odpowiadają przepisy art. 183 par. 1 Kodeksu Pracy.
Jak jest płatny urlop ojcowski?
Jak wygląda wynagrodzenie pracownika na urlopie ojcowskim? Ta niezwykle ważna kwestia zachęca do tego, aby faktycznie skorzystać z możliwości spędzenia czasu z dzieckiem w takiej formie. Dlaczego? Przyczyną jest to, że za czas opieki ojcowskiej pracownik ma zapewnione 100% wynagrodzenia. Jest ono oceniane na podstawie 100% podstawowego wymiaru zasiłku macierzyńskiego, który stanowi średnią wysokość wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy poprzedzających przejście na urlop.
Wniosek o urlop ojcowski
Decydując się na złożenie stosownego wniosku o przyznanie urlopu ojcowskiego, należy trzymać się ściśle wskazanych warunków. Wniosek pracownika powinien być złożony nie później niż na 7 dni przed planowaną datą, w której rozpocznie się dany urlop. Jeśli pismo złożymy zgodnie z przepisami, pracodawca jest zobowiązany do uwzględnienia jego treści na naszą korzyść. Nieco inaczej wygląda sytuacja, gdy pracownik nie dotrzyma wskazanego terminu tzn. jeśli wniosek o urlop złoży np. na 3 lub 4 dni przed planowanym urlopem. Wówczas w takiej sytuacji pracodawca może, ale nie musi przychylnie spojrzeć na prośbę o wzięcie wolnego.
Złożony wniosek przede wszystkim powinien zawierać:
- imię i nazwisko pracownika oraz jego adres zamieszkania;
- wskazanie okresu, którego dotyczy urlop ojcowski;
- wskazanie załączników opisanych poniżej.
Jakie dokumenty dołączyć do wniosku o urlop ojcowski?
Przepisy rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej dotyczą wniosków związanych z uprawnieniami pracowników będących rodzicami. W paragrafie 21 tego rozporządzenia znajdziemy informacje o dokumentach, jakie są dołączane do wniosku o urlop ojcowski.
W związku z tym konieczne jest przedstawienie:
- Skróconego odpisu aktu urodzenia dziecka bądź dzieci; zagranicznego akt urodzenia dziecka bądź dzieci, jeśli do narodzin doszło poza granicami Polski. Warto zaznaczyć, że z powodzeniem można przedstawić kopie tych dokumentów.
- Kopii prawomocnego postanowienia sądu potwierdzającego przysposobienie dziecka. Jest to niezbędne wtedy, gdy mówimy o adopcji lub przysposobieniu.
- Oświadczenie pracownika. Ten musi wskazać w nim, czy wcześniej skorzystał z przysługującego mu urlopu ojcowskiego bądź jego części. Jest to niezbędne zwłaszcza wtedy, gdy pracujemy w nowym miejscu, a w poprzedniej pracy skorzystaliśmy np. z jednego tygodnia urlopu. Zwykle jednak takie oświadczenie jest formalnością.
- Kopii prawomocnej decyzji o odroczeniu obowiązku szkolnego. Jeśli dotyczy to dziecka przysposobionego pomiędzy 7. a 10. rokiem życia.
Podziel się nim ze znajomymi
