Jak określić moment powstania obowiązku w VAT, jeżeli usługa nie ma wyraźnego końca, np. dostawa energii?
W dzisiejszym artykule zostanie poruszony temat usług ciągłych, czym są usługi ciągłe oraz kiedy powstaje obowiązek podatkowy na gruncie ustawy VAT.
Ustawodawca w art. 19a ust 1 ustawy VAT określił ogólną zasadę powstawania obowiązku podatkowego. Zgodnie z owym przepisem obowiązek podatkowy co do zasady powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru lub wykonania usługi. Jednak ustawodawca w zakresie powstawania obowiązku podatkowego zawarł szereg wyjątków. Jednym z tych wyjątków jest świadczenie usług, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń.
Usługi ciągłe – definicja
W ustawie o VAT trudno szukać definicji usług ciągłych, jednak na przestrzeni lat taka definicja została określona w orzecznictwie.
Przykładem może być wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 14 kwietnia 2012 roku (sygn. akt: I FSK 935/11) „(…) sprzedaż o charakterze ciągłym (…) polega na świadczeniach ciągłych podatnika, obejmujących pewne stałe zachowania w czasie trwania stosunku obligacyjnego, zaspokajające interes odbiorcy tych świadczeń, poprzez ich trwały – pod względem czasowym i funkcjonalnym – charakter oraz cechujące się niemożliwością wyodrębnienia powtarzających się czynności podatnika, co jest charakterystyczne dla świadczeń ciągłych (okresowych)”.
Przykładem usług ciągłych może być np. dostawa energii, która jest wykonywana stale bez przerwy, czy też usługi najmu. Jednak należy zwrócić uwagę, na brak katalogu zawężającego jaki rodzaj usług może być uznawane za usługi ciągłe. Wszystko zależy od ich charakteru. Kolejnym przykładem może być świadczenie usług IT na podstawie umowy, w której określono miesięczne okresy rozliczeniowe. Oczywiście okresy te mogą być inne, np. tygodniowe, kwartalne, roczne itd. Ważnym elementem jest to, że usługi są wykonywane systematycznie i bezustannie tj. nie ustają po określonym okresie rozliczeniowym i oczywiście te okresy rozliczeniowe zostały ustalone.
Usługi ciągłe – obowiązek podatkowy w VAT
Ustawodawca w art. 19a ust. 3 ustawy VAT wskazał: „usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.”
Moment powstania obowiązku podatkowego w VAT został określony jednoznacznie tj. ostatniego dnia każdego okresu, do którego odnoszą się terminy płatności lub rozliczenia.
Przykład
Firma A zawarła z Firmą B umowę na usługi sprzątania. Usługi miałby być świadczone w Firmie B w godzinach 16-20 od poniedziałku do piątku, umowa została zawarta na czas nieokreślony, ponadto w umowie określono okresy rozliczeniowe za które będzie następować płatność na ostatni dzień każdego miesiąca. Wobec powyższego obowiązek podatkowy powstawnie z końcem każdego miesiąca.
Resumując, dla określenia momentu powstania obowiązku podatkowego w przypadku usług ciągłych nie ma znaczenia ani data wystawienia faktury, ani też termin płatności. Decydujące znaczenie ma upływ przyjętego okresu rozliczeniowego, do którego odnoszą się płatności lub rozliczenia wynikające z zawartej umowy.
Warto jeszcze zwrócić uwagę, na zapis w art. 19a ust 3. „(…) Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi”. Oznacza to, że jeśli zawarliśmy umowę np. 5 letnią , a termin okresu rozliczeniowego dla płatności z tytułu tej usługi określiliśmy na koniec umowy, to obowiązek podatkowy powstanie z końcem każdego roku tj. 31 grudnia każdego roku, aż do zakończenia świadczenia tej usługi.
Usługi ciągłe – konsekwencje błędnego ustalenie obowiązku podatkowego
Jeśli podatnik wykaże wcześniej obowiązek podatkowy, to co do zasady nie wystąpią u niego negatywne skutki finansowe, gdyż nadwyżka wcześniej wpłaconego podatku VAT może być zaliczona na przyszły okres, a w związku z tym termin płatności zostanie zachowany. Jednak w przypadku późniejszego wykazania obowiązku podatkowego, podatnik może być zobowiązany do uregulowania zaległości podatkowej wraz z odsetkami.
Więcej o wcześniejszym wykazaniu obowiązku podatkowego można znaleźć tutaj, natomiast o późniejszym wykazaniu obowiązku podatkowego tutaj.
Podziel się nim ze znajomymi
