Zatory płatnicze – zmiany
Zatory płatnicze to istotny problem szczególnie dla sektora MŚP. Europejski Raport Płatności 2017 wskazuje, że aż 78% przedsiębiorców otrzymuje zapłatę po terminie. Od 2020 roku wchodzi w życie wiele zmian przepisów mających na celu skuteczną ochronę wierzycieli.
Odsetki ustawowe
Obecnie stopa odsetek ustawowych za opóźnienia w transakcjach handlowych, w których dłużnikiem nie jest podmiot leczniczy, jest równa sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i ośmiu punktów procentowych tj. 9,5% w skali roku. Zgodnie z danymi NBP przeciętne oprocentowanie kredytu obrotowego dla przedsiębiorców kształtuje się na poziomie 10%. Ta różnica powoduje zjawisko kredytowania własnej działalności poprzez odraczanie terminów płatności u wierzycieli. Ma to istotny wpływ na powstawanie zatorów płatniczych szczególnie w sektorze MŚP.
Rozwiązaniem tego problemu jest zwiększenie wysokości punktów procentowych do 10, co spowoduje wzrost odsetek ustawowych za opóźnienia w transakcjach handlowych do 11,5%.
W celu ochrony praw pacjentów odsetki od opóźnienia w transakcjach handlowych, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny będący podmiotem leczniczym pozostaną za niezmienionym poziomie tj. 9,5%.
Termin płatności w transakcjach „asymetrycznych”
Od 2020 zgodnie z ustawą przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych wprowadzone zostaną sztywne terminy płatności w transakcjach „asymetrycznych”. Chodzi o transakcje, w których dłużnikiem zobowiązanym do świadczenia pieniężnego jest duży przedsiębiorca a wierzycielem mikro- , małe lub średnie przedsiębiorstwo.
Obecnie termin między przedsiębiorcami nie może przekraczać 60 dni liczonych od dnia doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku, chyba że strony w umowie wyraźnie ustalą inaczej i pod warunkiem że ustalenie to nie jest rażąco nieuczciwe wobec wierzyciela.
Od przyszłego roku termin płatności dla transakcji asymetrycznych nie będzie mógł przekraczać 60 dni. Wszelkie postanowienia umowne naruszające ten termin zostaną uznane za nieważne i zastosowanie znajdzie termin 60 dni.
Analogiczne rozwiązanie polegające na stałym terminie płatności przyjęto dla podmiotów publicznych. W transakcjach handlowych gdzie, dłużnikiem jest podmiot publiczny, termin nie może przekroczyć 30 dni, liczonych od dnia doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku. Dla podmiotu publicznego będącego podmiotem leczniczym stosowany będzie 60-dniowy termin ustawowy.
W przypadku gdy nie jest możliwe ustalenie dnia doręczenia faktury lub rachunku albo gdy faktura lub rachunek zostały doręczone przed dostawą towaru lub wykonaniem usługi, termin zapłaty jest liczony od dnia otrzymania przez dłużnika towaru lub usługi.
Rekompensata kosztów odzyskiwania należności
Poza odsetkami za opóźnienia w transakcjach handlowych wierzyciel ma prawo do rekompensaty za koszty odzyskiwania należności. Obecnie rekompensata określona jest w stałej wysokości 40 euro bez względu na wartość świadczenia pieniężnego. Od 2020 roku odszkodowanie będzie zmienne i będzie wynosić:
- 40 euro – gdy wartość świadczenia pieniężnego nie przekracza 5000 złotych;
- 70 euro – gdy wartość świadczenia pieniężnego jest wyższa niż 5000 złotych, ale niższa niż 50 000 złotych;
- 100 euro – gdy wartość świadczenia pieniężnego jest równa lub wyższa od 50 000 złotych.
Możliwość odstąpienia od umowy
Od 2020 roku wierzyciel będzie miał nowe uprawnienie, jakim jest możliwość odstąpienia od umowy lub jej wypowiedzenia. Będzie to możliwe, gdy termin zapłaty w umowie jest rażąco wydłużony, bo przekracza 120 dni. Z rozwiązania skorzystają wierzyciele, biorący udział w transakcjach:
- asymetrycznych;
- symetrycznych B2B, gdy nie spełnione zostaną określone warunki wydłużonego terminu płatności.
W przypadku skorzystania przez wierzyciela z możliwości wypowiedzenia umowy należności mu przysługujące staną się wymagalne w terminie 7 dni od dnia wypowiedzenia umowy.
Podziel się nim ze znajomymi
