Kto i kiedy płaci CIT? Ile wynosi standardowa stawka podatku, a ile tzw. mały CIT? Kto ma prawo do preferencyjnej stawki?

Osoba, która prowadzi JDG opłaca podatek dochodowy od osób fizycznych – PIT. Podatek dochodowy od osób prawnych (CIT) to odpowiednik podatku PIT, do którego opłacania zobowiązane są podmioty ze statusem osoby prawnej.

Obecnie podatek CIT funkcjonuje na podstawie Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z dnia 15 lutego 1992 roku (Dz. U. 1992 Nr 21 poz. 86). Później ustawa była kilkakrotnie nowelizowana, ale na tym nie koniec. Znane są już nowe regulacje, które wejdą w życie w 2020 r.

Kto płaci podatek dochodowy od osób prawnych?

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych mówi, że płatnikami tego podatku są:

1. Osoby prawne tj. podmioty, którym przyznano osobowość prawną np. spółki kapitałowe – spółki akcyjne i sp. z o.o., stowarzyszenia, spółdzielnie, fundacje.
2. Jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, z wyjątkiem spółek osobowych. Oznacza to, że podatnikami podatku CIT w tej grupie będą spółki kapitałowe w organizacji, spółki komandytowo-akcyjne mające siedzibę lub zarząd na terytorium RP.
3. Podatkowe grupy kapitałowe – są to grupy składające się z co najmniej dwóch spółek prawa handlowego, które mają osobowość prawną i funkcjonują w związkach kapitałowych.
4. Spółki niemające osobowości prawnej mające siedzibę lub zarząd w innym państwie, jeżeli prawo tego państwa traktuje je jako osoby prawne i podlegają opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania.

Mocą prawa z opłacania podatku CIT zwolnionych jest wiele podmiotów, np.:

• Skarb Państwa,
• Narodowy Bank Polski,
• Zakład Ubezpieczeń Społecznych,
• Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa,
• jednostki budżetowe, fundusze celowe utworzone na podstawie odrębnych ustaw,
• organizacje religijne.

Podatek CIT można podzielić na:

• Nieograniczony – obowiązuje podatników, których siedziba jest na terenie RP. Płacą oni podatek CIT wyliczany od wszystkich dochodów. Nie ma znaczenia, czy były one uzyskane w Polsce, czy w innym kraju.
• Ograniczony – podlegają mu podatnicy, których siedziba mieści się poza terenem RP. Ci podatnicy płacą podatek dochodowy od osób prawnych wyłącznie od dochodów uzyskanych na terenie RP.

Ile wynosi podatek CIT?

Mówimy o dwóch stawkach podatku CIT: 19% i 9%. Z niższej, preferencyjnej stawki podatku dochodowego od osób prawnych, mogą skorzystać:

• mali podatnicy, tj. ci, których wartość przychodu ze sprzedaży nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1 200 000 euro (5 135 000 PLN),
• podatnicy, dla których jest to pierwszy rok podatkowy.

Warto podkreślić, że preferencyjny CIT obowiązuje wszystkich małych podatników, bez względu na to, jak długo prowadzą działalność. Krótko mówiąc – podatek dochodowy od osób prawnych w wysokości 9% płacą wszyscy podatnicy, których przychody są niższe niż 1 200 000 euro (niezależnie czy jest to ich pierwszy, drugi, piąty itd., rok działania).

Uwaga – podany wyżej limit 1 200 000 euro (5 135 000 PLN) z dniem 1 stycznia 2020 r. ulegnie zwiększeniu do 2 000 000 euro (8 747 000 PLN). O tej i innych zmianach w podatku CIT, które czekają nas w 2020 r. przeczytasz tutaj.

Kto nie może skorzystać z małego CIT-u?

Podobnie jak w latach wcześniejszych, ustawodawca wskazał szereg podmiotów, które mimo spełniania warunku małego podatnika lub podatnika, dla którego jest to pierwszy rok podatkowy, nie mogą skorzystać z niższej stawki podatku dochodowego od osób prawnych. Są to m.in. podatnicy:

• którzy zostali utworzeni w wyniku przekształcenia, połączenia lub podziału podatników, z wyjątkiem przekształcenia spółki w inną spółkę,
• którzy zostali utworzeni w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą lub spółki niebędącej osobą prawną,
• utworzeni przez osoby prawne, osoby fizyczne albo jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które wniosły na poczet kapitału podatnika uprzednio prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo, zorganizowaną część przedsiębiorstwa albo składniki majątku tego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej łącznie równowartość kwoty 10 000 euro.

Przykład: pan Adam prowadzi niewielką jednoosobową działalność gospodarczą i 18% podatek PIT to dla niego duże obciążenie finansowe. Pan Adam przeczytał o preferencyjnym podatku CIT w wysokości 9% dla nowych podatników. Zastanawia się, czy to nie będzie dla niego bardziej opłacalne. Czy, jeżeli Pan Adam przekształci JDG w spółkę z o.o., to będzie mógł skorzystać z preferencyjnego CIT-?

Niestety nie. Ta sama odpowiedź, byłaby w przypadku, gdyby Pan Adam zamknął JDG i niezależnie od tego otworzył spółkę, a w ramach wkładu początkowego wniósł majątek z JDG, w wysokości wyższej niż równowartość 10 000 euro.

Podsumowując – szeroki katalog wyłączeń z małego CIT-u sprawia, że realnie z niższego podatku dochodowego od osób prawnych może skorzystać niewielki odsetek podatników. Więcej o wykluczeniach z małego CIT-u można przeczytać (lub posłuchać transkrypcji) tutaj.

Podatek dochodowy od osób prawnych – od czego jest płacony?

Jak wiadomo, podatek CIT płacony jest od dochodów. W 2018 r. ustawodawca sprecyzował i wyodrębnił dwa źródła dochodów do celu obliczania podatku:

• zyski kapitałowe,
• pozostałe źródła.

Do zysków kapitałowych można zaliczyć np. dywidenda, przychody z obrotu papierami wartościowymi. Ponadto uwzględnia się w nich przychody z umorzenia udziałów (akcji) lub ze zmniejszenia ich wartości. Pozostałymi źródłami są np. wystawione faktury sprzedaży i inne zyski z – najprościej mówiąc – działalności operacyjnej spółki.

Opodatkowaniem podatkiem CIT podlega dochód, który stanowi sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu z pozostałych źródeł. W przypadku, kiedy podatnik poniesie stratę na którymś z tych dwóch źródeł, wówczas płaci podatek od dochodu uzyskanego z jednego źródła przychodów. Strata poniesiona w drugim źródle przychodów podlega odliczeniu od dochodu uzyskanego z tego źródła w latach następnych.

Podatek dochodowy od osób prawnych – terminy

Podatek CIT jest podatkiem zaliczkowym. Oznacza to, że podobnie jak PIT, należy go opłacać do urzędu skarbowego zaliczkowo. Podatek można opłacać w dwóch formach:

• Miesięcznie – zaliczki należy wpłacać do 20 dnia każdego miesiąca za poprzedni miesiąc.
• Kwartalnie – zaliczki należy wpłacać do 20 dnia miesiąca następującego po zakończonym kwartale. Ta forma dostępna jest jedynie dla podatników, dla których jest to pierwszy rok podatkowy oraz dla tzw. małych podatników.

Jako że dochód w spółce powstaje cały rok i ciężko z góry oszacować jego wysokość, ustawodawca daje możliwość niektórym podatnikom opłacania zaliczek w formie uproszczonej. Są to zaliczki, których wysokość ustala się na podstawie dochodu z roku poprzedniego (comiesięczna zaliczka na podatek dochodowy od osób wynosi 1/12 podatku należnego wykazanego w zeznaniu złożonym w roku poprzedzającym dany rok podatkowy).